Latest News

Actor Chi Zhongrui, famed for playing Tang Sanzang in the 1986 TV series “Journey to the West,” has drawn attention for promoting real estate despite being married to billionaire Chen Lihua.

• Diễn viên Chi Trọng Huyễn, nổi tiếng với vai diễn Đường Tam Tạng trong loạt phim truyền hình "Tây Du Ký" năm 1986, đã thu hút sự chú ý khi quảng bá bất động sản dù đã kết hôn với tỷ phú Trần Lệ Hoa.

Chinese actor Chi Zhongrui. Photo from Chi's Weibo

• Diễn viên Trung Quốc Chi Trọng Huyễn. Ảnh từ Weibo của Chi

According to Sinchew, in mid-June, Chi was spotted filming an advertisement on a busy street in Beijing for a high-end residential project owned by his wife. Marketed as a rare luxury housing development near the Forbidden City, the project emphasizes premium interior design, refined aesthetics, and exclusive club amenities, with units starting at 9.8 million yuan (US$1.4 million).

• Theo Sinchew, vào giữa tháng 6, Chi bị phát hiện đang quay quảng cáo trên một con phố đông đúc ở Bắc Kinh cho một dự án nhà ở cao cấp thuộc sở hữu của vợ anh. Dự án này được quảng cáo là một khu nhà ở sang trọng hiếm có gần Tử Cấm Thành, nhấn mạnh thiết kế nội thất cao cấp, thẩm mỹ tinh tế và các tiện ích câu lạc bộ độc quyền, với các căn hộ bắt đầu từ 9,8 triệu nhân dân tệ (1,4 triệu USD).

The phrase "Tang Sanzang selling houses" quickly became one of the top 10 trending topics on Weibo, garnering hundreds of thousands of comments. Many netizens joked about Chi’s shift in public image—from "devout Buddhist" to "real estate agent."

• Cụm từ "Đường Tam Tạng bán nhà" nhanh chóng trở thành một trong 10 chủ đề thịnh hành hàng đầu trên Weibo, thu hút hàng trăm ngàn bình luận. Nhiều cư dân mạng đùa vui về sự chuyển đổi hình ảnh công chúng của Chi — từ "Phật tử tận tụy" thành "nhân viên kinh doanh bất động sản."

Chi began livestreaming in 2022, selling items ranging from red sandalwood crafts to household goods. His continued participation in livestream sales, despite his wife’s wealth, has sparked debate online. Some speculate that Chi holds a "submissive role" in the relationship, allegedly "adhering to strict household rules" such as addressing his wife as "Chairwoman," waiting to be served meals, and not interrupting her.

• Chi bắt đầu livestream vào năm 2022, bán các mặt hàng từ đồ thủ công gỗ đàn hương đỏ đến hàng gia dụng. Việc anh tiếp tục tham gia bán hàng trực tuyến mặc dù vợ anh giàu có đã gây tranh cãi trên mạng. Một số người suy đoán rằng Chi giữ vai trò "phục tùng" trong mối quan hệ, bị cho là "tuân thủ các quy tắc gia đình nghiêm ngặt" như gọi vợ là "Chủ tịch", chờ được phục vụ bữa ăn, và không ngắt lời bà.

Still, many netizens came to Chi’s defense, pointing to the couple’s 35-year marriage as proof of enduring love and mutual respect.

• Tuy nhiên, nhiều cư dân mạng đã bảo vệ Chi, chỉ ra cuộc hôn nhân 35 năm của cặp đôi là bằng chứng về tình yêu bền chặt và sự tôn trọng lẫn nhau.

Previously, Chen made headlines over reports that she had drafted a will allocating 10 billion yuan to each of her four children from her estimated 50 billion yuan fortune, with the remaining assets going to Chi. This reignited public discussion about Chi’s personal wealth.

• Trước đó, Trần Lệ Hoa đã trở thành tâm điểm của các bài báo khi có tin tức rằng bà đã lập di chúc phân bổ 10 tỷ nhân dân tệ cho mỗi người trong số bốn người con của bà từ tài sản ước tính 50 tỷ nhân dân tệ, với phần còn lại thuộc về Chi. Điều này đã làm dấy lên cuộc thảo luận công khai về tài sản cá nhân của Chi.

"If he’s really that rich, why is he still livestreaming at his age?" one Weibo user asked.

• "Nếu anh ấy thực sự giàu như vậy, tại sao anh ấy vẫn còn livestream ở tuổi này?" một người dùng Weibo hỏi.

Public records from online database Tianyancha show that Chi is the director of Ju Gu Tang Trading Company and chairman of the Beijing Red Sandalwood Cultural Foundation. His wife, meanwhile, chairs the Ju Gu Tang company and owns six businesses across real estate, fine arts, furniture, cosmetics, and the food and beverage sector.

• Hồ sơ công khai từ cơ sở dữ liệu trực tuyến Tianyancha cho thấy Chi là giám đốc Công ty Thương mại Ju Gu Tang và chủ tịch Quỹ Văn hóa Gỗ Đàn Hương Đỏ Bắc Kinh. Trong khi đó, vợ anh là chủ tịch công ty Ju Gu Tang và sở hữu sáu doanh nghiệp trong các lĩnh vực bất động sản, mỹ thuật, đồ nội thất, mỹ phẩm, và ngành thực phẩm và đồ uống.

Chinese actor Chi Zhongrui (second from R) and his wife, billionaire businesswoman Chen Lihua (C). Photo from Chi's Weibo

• Diễn viên Trung Quốc Chi Trọng Huyễn (thứ hai từ phải) và vợ, nữ doanh nhân tỷ phú Trần Lệ Hoa (giữa). Ảnh từ Weibo của Chi

Chi, 73, comes from a family of five generations of Peking Opera performers. He trained at the Shanghai Theatre Academy and launched his acting career in 1981 after being assigned to the China Television Production Center as an actor.

• Chi, 73 tuổi, xuất thân từ một gia đình có năm thế hệ biểu diễn Kinh kịch. Anh đã được đào tạo tại Học viện Sân khấu Thượng Hải và bắt đầu sự nghiệp diễn xuất vào năm 1981 sau khi được phân công đến Trung tâm Sản xuất Truyền hình Trung Quốc làm diễn viên.

Chen, 84, is the founder and chairwoman of Fuwah International Group, one of Beijing’s leading commercial real estate developers. Forbes named her China’s richest woman in 2014 before tech magnate Zhou Qunfei surpassed her. As of 2025, Forbes estimates her net worth at US$3.8 billion.

• Trần Lệ Hoa, 84 tuổi, là người sáng lập và chủ tịch của Fuwah International Group, một trong những nhà phát triển bất động sản thương mại hàng đầu Bắc Kinh. Forbes đã gọi bà là người phụ nữ giàu nhất Trung Quốc vào năm 2014 trước khi đại gia công nghệ Châu Quân Phi vượt qua. Tính đến năm 2025, Forbes ước tính giá trị tài sản ròng của bà là 3,8 tỷ USD.

The couple married in 1990.

• Cặp đôi kết hôn vào năm 1990.

Coffee bean prices have fallen by 14% this week to VND96,000 (US$3.66) per kilogram following declines in global rates, which are now at their lowest levels of the year.

• Giá hạt cà phê đã giảm 14% trong tuần này xuống còn 96,000 VND (3.66 USD) mỗi kilogram sau khi giá toàn cầu giảm, hiện đang ở mức thấp nhất trong năm.

The prices Monday in the Central Highlands provinces of Dak Lak, Gia Lai and Kon Tum were 30% down from the peak of VND135,000 in March.

• Giá vào thứ Hai ở các tỉnh Tây Nguyên như Đắk Lắk, Gia Lai và Kon Tum đã giảm 30% so với mức đỉnh 135,000 VND vào tháng Ba.

Prices have been tumbling both globally and in Vietnam in recent months.

• Giá đã giảm mạnh cả trên toàn cầu và ở Việt Nam trong những tháng gần đây.

Robusta for September delivery is now trading at $3,737 per ton and Arabica at $6,950.

• Giá robusta giao tháng 9 hiện đang giao dịch ở mức 3,737 USD mỗi tấn và arabica ở mức 6,950 USD.

Brazil, the world’s leading coffee exporter, began its harvest in May with yields surpassing expectations, resulting in a sharp increase in global supply.

• Brazil, nước xuất khẩu cà phê hàng đầu thế giới, đã bắt đầu thu hoạch vào tháng 5 với sản lượng vượt kỳ vọng, dẫn đến tăng nguồn cung toàn cầu mạnh mẽ.

In Indonesia, rising supply has increased robusta exports, further pressuring global prices.

• Tại Indonesia, nguồn cung tăng đã làm tăng xuất khẩu robusta, gây thêm áp lực lên giá toàn cầu.

A person holds coffee beans in Hanoi in April 2025. Photo by VnExpress/Hoang Giang

• Một người cầm hạt cà phê ở Hà Nội vào tháng 4 năm 2025. Ảnh bởi VnExpress/Hoàng Giang

As global capital flows shift toward the U.S. dollar, a safe-haven asset amid ongoing economic volatility, dollar-priced commodities like coffee have become more expensive for buyers using other currencies, dampening demand and necessitating price corrections.

• Khi các dòng vốn toàn cầu chuyển hướng về đồng đô la Mỹ, một tài sản trú ẩn an toàn giữa lúc biến động kinh tế, các hàng hóa được định giá bằng đô la như cà phê đã trở nên đắt đỏ hơn đối với người mua sử dụng các loại tiền tệ khác, làm giảm nhu cầu và cần thiết phải điều chỉnh giá.

Coffee sellers are capitalizing on the opportunity to sell quickly to ensure profits, exacerbating the short-term price decline.

• Người bán cà phê đang tận dụng cơ hội để bán nhanh nhằm đảm bảo lợi nhuận, làm gia tăng sự giảm giá ngắn hạn.

The U.S. Department of Agriculture projects Vietnam’s coffee production for the 2025-2026 season to reach 31 million bags, a 6.9% increase from the previous season.

• Bộ Nông nghiệp Mỹ dự báo sản lượng cà phê của Việt Nam trong mùa vụ 2025-2026 sẽ đạt 31 triệu bao, tăng 6.9% so với mùa vụ trước.

Farmers in key growing localities like Dak Lak and Kon Tum report favorable weather conditions this year, with minimal impacts from climate change, fostering optimism for stable yields.

• Nông dân ở các địa phương trồng cà phê chính như Đắk Lắk và Kon Tum báo cáo điều kiện thời tiết thuận lợi năm nay, với tác động tối thiểu từ biến đổi khí hậu, tạo ra sự lạc quan về năng suất ổn định.

Coffee plantations replanted four years ago are now entering their high-yield phase, further supporting production expectations.

• Các đồn điền cà phê được trồng lại bốn năm trước hiện đang bước vào giai đoạn năng suất cao, càng củng cố kỳ vọng sản xuất.

Vietnam exported 823,900 tons of coffee in the first five months of 2025 for $4.7 billion, according to the Ministry of Industry and Trade.

• Việt Nam đã xuất khẩu 823,900 tấn cà phê trong năm tháng đầu năm 2025, thu về 4.7 tỷ USD, theo Bộ Công Thương.

The average export price has been $5,709 per ton (including processed coffee), reflecting a 63% year-on-year increase.

• Giá xuất khẩu trung bình là 5,709 USD mỗi tấn (bao gồm cà phê đã chế biến), tăng 63% so với cùng kỳ năm trước.

Major markets such as Germany, Italy, Spain, the U.S., and Japan continue to drive demand.

• Các thị trường lớn như Đức, Ý, Tây Ban Nha, Mỹ và Nhật Bản tiếp tục thúc đẩy nhu cầu.

Emerging markets in the Middle East, Africa and the Americas are increasingly contributing to Vietnam’s coffee export growth.

• Các thị trường mới nổi ở Trung Đông, Châu Phi và Châu Mỹ ngày càng đóng góp vào sự tăng trưởng xuất khẩu cà phê của Việt Nam.

Jeremy Fok, the youngest son of Hong Kong business tycoon Timothy Fok, has married his Thai girlfriend Purisa Songsombat—also known as Namfon—his father confirmed to the media.

• Jeremy Fok, con trai út của trùm kinh doanh Hong Kong, Timothy Fok, đã kết hôn với bạn gái người Thái Lan, Purisa Songsombat—còn được biết đến với tên Namfon—cha của anh xác nhận với truyền thông.

Hong Kong billionaire heir Jeremy Fok (R) and his Thai girlfriend Purisa Songsombat. Photo from Jeremy Fok super topic's Weibo

• Người thừa kế tỷ phú Hong Kong Jeremy Fok (phải) và bạn gái người Thái Lan Purisa Songsombat. Ảnh từ Weibo chủ đề siêu hot của Jeremy Fok

"I’m happy for them," Timothy Fok told reporters, adding that he has no intention of pressuring the newlyweds to start a family, as quoted by Dimsum Daily. "That’s beyond my control."

• "Tôi rất hạnh phúc cho họ," Timothy Fok nói với các phóng viên, thêm rằng ông không có ý định gây áp lực để cặp đôi mới cưới sớm có con, trích dẫn từ Dimsum Daily. "Đó là điều nằm ngoài tầm kiểm soát của tôi."

Jeremy Fok proposed to Songsombat in May 2023, with her sharing an Instagram photo of him kneeling with a ring on a boat. Earlier this year, speculation about a possible marriage swirled after the billionaire heir captioned a birthday tribute to Songsombat: "Last single birthday. Stay happy."

• Jeremy Fok đã cầu hôn Songsombat vào tháng 5 năm 2023, với việc cô chia sẻ một bức ảnh trên Instagram chụp anh quỳ gối với một chiếc nhẫn trên một con thuyền. Đầu năm nay, có nhiều đồn đoán về khả năng kết hôn sau khi người thừa kế tỷ phú viết chú thích cho một lời chúc mừng sinh nhật Songsombat: "Sinh nhật cuối cùng độc thân. Hãy luôn hạnh phúc."

Songsombat is a graduate of New York’s Pratt Institute, where she earned the "Highest Honour" distinction and a place on the President’s List. She has held positions at top interior design firms in both New York and Hong Kong, and comes from a prominent Thai family with deep roots in the architectural field.

• Songsombat tốt nghiệp từ Viện Pratt của New York, nơi cô đạt danh hiệu "Highest Honour" và có tên trong danh sách của Chủ tịch. Cô đã giữ các vị trí tại các công ty thiết kế nội thất hàng đầu ở cả New York và Hong Kong, và đến từ một gia đình Thái Lan nổi tiếng với nền tảng sâu rộng trong lĩnh vực kiến trúc.

At 37, Jeremy Fok is the youngest of three sons shared by Timothy Fok and his ex-wife, Miss Hong Kong 1977 Loletta Chu, joining siblings Kenneth and Eric. According to his LinkedIn profile, Jeremy Fok is a graduate of the University of London and currently serves as managing director at Henry Fok Ying Tung Group Company Limited, a conglomerate founded by his grandfather Henry Fok.

• Ở tuổi 37, Jeremy Fok là con trai út trong ba người con trai của Timothy Fok và vợ cũ, Hoa hậu Hong Kong 1977 Loletta Chu, cùng với các anh chị em Kenneth và Eric. Theo hồ sơ LinkedIn của anh, Jeremy Fok tốt nghiệp Đại học London và hiện đang giữ chức giám đốc điều hành tại Tập đoàn Henry Fok Ying Tung, một tập đoàn được thành lập bởi ông nội của anh, Henry Fok.

The group oversees more than 100 subsidiaries across Hong Kong, Macau, mainland China, and overseas, with investments spanning real estate, infrastructure, finance, transportation, cargo terminals, hospitality, and tourism, according to the Hong Kong Trade Development Council.

• Tập đoàn này giám sát hơn 100 công ty con trên khắp Hong Kong, Macau, Trung Quốc đại lục và nước ngoài, với các khoản đầu tư trải rộng từ bất động sản, cơ sở hạ tầng, tài chính, vận tải, bến cảng, khách sạn và du lịch, theo Hội đồng Phát triển Thương mại Hong Kong.

When Henry Fok passed away in 2006, Forbes estimated his net worth at US$3.7 billion, making him the seventh-richest person in Hong Kong and the 181st-richest globally at the time.

• Khi Henry Fok qua đời vào năm 2006, Forbes ước tính giá trị tài sản ròng của ông là 3,7 tỷ USD, khiến ông trở thành người giàu thứ bảy ở Hong Kong và người giàu thứ 181 trên thế giới vào thời điểm đó.

Sultan Abdullah Ahmad Shah of Malaysia's Pahang has voiced his anger over widespread land encroachment that led to the felling of over 1,000 durian trees in Raub district, saying the situation "makes my blood boil."

• Sultan Abdullah Ahmad Shah của Pahang, Malaysia đã bày tỏ sự giận dữ về việc xâm phạm đất đai rộng rãi dẫn đến việc chặt hạ hơn 1,000 cây sầu riêng ở huyện Raub, nói rằng tình hình "khiến tôi sôi máu".

"Do not allow people to encroach onto the state land in Pahang. I am also angered...many people intrude on state land," he said during a speech in mid-April, according to the New Straits Times.

• "Đừng để người dân xâm phạm đất đai của bang Pahang. Tôi cũng tức giận... nhiều người xâm phạm đất đai của bang," ông nói trong một bài phát biểu vào giữa tháng 4, theo tờ New Straits Times.

"It is time for us to stand firm with encroachers who enter the Pahang land without permission. We will act in such a way and it will be solved amicably."

• "Đã đến lúc chúng ta phải đứng vững trước những kẻ xâm phạm đất đai của Pahang mà không có sự cho phép. Chúng ta sẽ hành động như vậy và vấn đề sẽ được giải quyết một cách hòa bình."

The Pahang government previously chopped down over 1,000 trees, many of which were of the highly valued Musang King variety, as part of a nearly month-long enforcement operation against durian farms on illegally occupied land that started in early April.

• Chính phủ Pahang trước đây đã chặt hạ hơn 1,000 cây, nhiều trong số đó là loại Musang King có giá trị cao, như một phần của chiến dịch thực thi kéo dài gần một tháng chống lại các trang trại sầu riêng trên đất bị chiếm giữ bất hợp pháp bắt đầu từ đầu tháng 4.

The Save Musang King Alliance (Samka), which represents about 1,000 unlicensed durian farmers in the district, and Raub Member of Parliament Chow Yu Hui have strongly opposed the enforcement action.

• Liên minh Save Musang King (Samka), đại diện cho khoảng 1,000 nông dân trồng sầu riêng không có giấy phép ở huyện, và Nghị sĩ Raub Chow Yu Hui đã mạnh mẽ phản đối hành động thực thi này.

The operation forms part of a broader dispute over durian orchards that have been cultivated for generations on state-owned land in Pahang without official recognition from either the government or Royal Pahang Durian, which now holds the lease to the disputed land.

• Chiến dịch này là một phần của tranh chấp rộng hơn về vườn sầu riêng đã được trồng qua nhiều thế hệ trên đất thuộc sở hữu của bang Pahang mà không có sự công nhận chính thức từ chính phủ hay Royal Pahang Durian, đơn vị hiện đang giữ hợp đồng thuê đất đang tranh chấp.

Pahang is the main growing region for the prized Musang King variety, which dominates the country’s durian export industry.

• Pahang là khu vực trồng chính cho loại Musang King có giá trị cao, chiếm lĩnh ngành xuất khẩu sầu riêng của quốc gia này.

Its Raub district, often dubbed Malaysia’s durian capital and nicknamed "Musang King Durian Town," has an estimated 150,000 durian trees across 2,000 hectares of state land.

• Huyện Raub của nó, thường được gọi là thủ đô sầu riêng của Malaysia và có biệt danh "Thị trấn Sầu riêng Musang King," có khoảng 150,000 cây sầu riêng trên diện tích 2,000 hecta đất của bang.

Since mid-2024, enforcement efforts have led to the clearing of some 15,000 trees from roughly 202 hectares, according to a video posted by the Pahang Sultanate on Facebook on May 9.

• Từ giữa năm 2024, các nỗ lực thực thi đã dẫn đến việc dọn sạch khoảng 15,000 cây từ khoảng 202 hecta, theo một video được đăng tải bởi Sultanate Pahang trên Facebook vào ngày 9 tháng 5.

As tensions simmer over the issue, the Sultan of Pahang has voiced his shock and anger over the issue. In early May, he personally drove to one of the former illegal orchards near Raub after learning that 10,521 hectares of land, roughly the size of 14,700 football fields, had been unlawfully occupied in the district, according to national news agency Bernama.

• Khi căng thẳng về vấn đề này dâng cao, Sultan của Pahang đã bày tỏ sự sốc và giận dữ về vấn đề này. Vào đầu tháng 5, ông đã tự lái xe đến một trong những vườn sầu riêng bất hợp pháp gần Raub sau khi biết rằng 10,521 hecta đất, khoảng kích thước của 14,700 sân bóng đá, đã bị chiếm giữ bất hợp pháp trong huyện, theo cơ quan tin tức quốc gia Bernama.

Unlicensed farmers speak out

• Nông dân không có giấy phép lên tiếng

Some of the affected farmers told The Straits Times earlier this month that their ancestors were encouraged to cultivate state-owned land decades ago by the federal government’s Green Book program, which was launched in 1974 to boost food production and self-sufficiency by promoting farming, including on unused or under-utilized land.

• Một số nông dân bị ảnh hưởng đã nói với The Straits Times vào đầu tháng này rằng tổ tiên của họ đã được khuyến khích trồng trên đất thuộc sở hữu của bang hàng thập kỷ trước bởi chương trình Sách Xanh của chính phủ liên bang, được khởi động vào năm 1974 nhằm tăng sản xuất lương thực và tự cung tự cấp bằng cách khuyến khích nông nghiệp, bao gồm cả trên đất không sử dụng hoặc ít sử dụng.

While many of those early farmers hoped that they would eventually own the land, the program did not grant any formal land rights and its primary goal was agricultural output, regardless of ownership.

• Trong khi nhiều người nông dân đầu tiên hy vọng rằng họ sẽ cuối cùng sở hữu đất, chương trình không cấp bất kỳ quyền sở hữu đất chính thức nào và mục tiêu chính của nó là sản xuất nông nghiệp, bất kể quyền sở hữu.

Chow explained that farmers were given verbal assurances, but no written agreements. Nonetheless, he pointed out that some began working on the land as early as the 1960s with no objections from authorities at the time.

• Chow giải thích rằng nông dân đã được đảm bảo bằng lời nói, nhưng không có thỏa thuận văn bản. Tuy nhiên, ông chỉ ra rằng một số bắt đầu làm việc trên đất từ đầu những năm 1960 mà không có sự phản đối từ các cơ quan chức năng tại thời điểm đó.

"Some of them started in the 1960s, and the local authorities didn’t block them from going in. After the Green Book programme encouraged farmers to cultivate, more farmers went in," he noted, adding that farmers believed their efforts were backed by the government.

• "Một số người bắt đầu từ những năm 1960, và các cơ quan địa phương không ngăn cản họ vào. Sau chương trình Sách Xanh khuyến khích nông dân trồng trọt, nhiều nông dân đã vào," ông nói thêm rằng nông dân tin rằng nỗ lực của họ được hỗ trợ bởi chính phủ.

While some farmers in the dispute have said their trees were decades old, authorities have also found trees aged around eight to nine years on the land—evidence suggesting more recent encroachments, according to Free Malaysia Today. Durian trees generally take four to six years to bear fruit when grown from grafts, and up to a decade if planted from seed.

• Trong khi một số nông dân trong tranh chấp nói rằng cây của họ đã tồn tại hàng thập kỷ, các cơ quan chức năng cũng tìm thấy cây có tuổi đời khoảng tám đến chín năm trên đất—bằng chứng cho thấy sự xâm phạm gần đây hơn, theo Free Malaysia Today. Cây sầu riêng thường mất bốn đến sáu năm để ra quả khi trồng từ cành ghép, và lên đến một thập kỷ nếu trồng từ hạt.

Over the years, some farmers say they have repeatedly applied for legal land titles, only to be turned down without any explanation.

• Qua nhiều năm, một số nông dân nói rằng họ đã liên tục nộp đơn xin quyền sở hữu đất hợp pháp, nhưng luôn bị từ chối mà không có bất kỳ giải thích nào.

Wilson Chang, president of Samka, said his family has been farming on a 3.2-hectare plot since 1968 and made numerous attempts to legalize its status.

• Wilson Chang, chủ tịch Samka, nói rằng gia đình ông đã trồng trọt trên một mảnh đất 3.2 hecta từ năm 1968 và đã nhiều lần cố gắng hợp pháp hóa tình trạng của nó.

"We have submitted eight applications (to the state authorities since then), and all of them were rejected," he said.

• "Chúng tôi đã nộp tám đơn (đến các cơ quan chức năng từ đó), và tất cả đều bị từ chối," ông nói.

Despite decades of cultivation, farmers embroiled in the dispute say they are now unable to benefit from the land they have long worked on.

• Mặc dù đã trồng trọt hàng thập kỷ, nông dân trong tranh chấp nói rằng họ hiện không thể hưởng lợi từ đất mà họ đã làm việc lâu dài.

One of them, a 65-year-old Chinese Malaysian, said they now have no income as they have, for a year, been barred from accessing the land that their families have farmed for generations.

• Một trong số họ, một người Trung Quốc Malaysia 65 tuổi, nói rằng họ hiện không có thu nhập vì họ đã bị cấm tiếp cận đất mà gia đình họ đã trồng trọt qua nhiều thế hệ trong một năm.

"I have to take on odd jobs at other people’s farms, like spraying pesticides," the person said. "I can’t sleep at night. I have no money and no future."

• "Tôi phải làm các công việc lặt vặt tại các trang trại của người khác, như phun thuốc trừ sâu," người này nói. "Tôi không thể ngủ vào ban đêm. Tôi không có tiền và không có tương lai."

Royal Pahang Durian, chaired by the Pahang Sultan’s daughter, Tengku Puteri Iman Afzan al-Sultan Abdullah, has offered to lease the land back to the farmers on the condition that they sell their durians exclusively to the group at a fixed price far below the market rates, according to the South China Morning Post.

• Royal Pahang Durian, do con gái của Sultan Pahang, Tengku Puteri Iman Afzan al-Sultan Abdullah, chủ tịch, đã đề nghị cho thuê đất lại cho nông dân với điều kiện họ bán sầu riêng độc quyền cho nhóm với giá cố định thấp hơn nhiều so với giá thị trường, theo South China Morning Post.

Chow said the group set the price at RM35 (US$8.18) per kilogram for grade A (highest quality) Musang King durians and RM18-22 for grade B fruits while the market rates for the prized variety are three to four times higher.

• Chow nói rằng nhóm đã đặt giá tại RM35 (US$8.18) mỗi kilogram cho sầu riêng Musang King loại A (chất lượng cao nhất) và RM18-22 cho trái loại B trong khi giá thị trường cho loại có giá trị này cao gấp ba đến bốn lần.

The Malaysian Anti-Corruption Commission, which has been investigating the matter, said last month that it was tracing witnesses dating back to 2004 and gathering related documents and testimonies.

• Ủy ban Chống Tham nhũng Malaysia, cơ quan đã điều tra vấn đề này, nói tháng trước rằng họ đang truy tìm nhân chứng từ năm 2004 và thu thập các tài liệu và lời khai liên quan.

The agency’s chief commissioner, Tan Sri Azam Baki, said it was also considering investigating the issue under laws addressing the dishonest use of property.

• Ủy viên trưởng của cơ quan, Tan Sri Azam Baki, nói rằng họ cũng đang xem xét điều tra vấn đề theo luật về việc sử dụng tài sản không trung thực.

"So we are now looking at both criminal elements and governance issues. We are also investigating corruption, particularly involving enforcement officers who are suspected of receiving bribes at the time," he noted.

• "Vì vậy, chúng tôi hiện đang xem xét cả yếu tố hình sự và vấn đề quản trị. Chúng tôi cũng đang điều tra tham nhũng, đặc biệt là liên quan đến các nhân viên thực thi pháp luật bị nghi ngờ nhận hối lộ tại thời điểm đó," ông lưu ý.

Malaysia exported over 27,000 tonnes of durian in 2023, generating US$44.49 million in export revenue, figures from global trade data provider TradeImeX shows. Its export volume surged last year after it secured an agreement with Beijing to allow the export of fresh durians to China, which had previously been limited to frozen ones.

• Malaysia đã xuất khẩu hơn 27,000 tấn sầu riêng vào năm 2023, thu về 44.49 triệu USD doanh thu xuất khẩu, theo số liệu từ nhà cung cấp dữ liệu thương mại toàn cầu TradeImeX. Khối lượng xuất khẩu của quốc gia này đã tăng mạnh vào năm ngoái sau khi đạt được thỏa thuận với Bắc Kinh cho phép xuất khẩu sầu riêng tươi đến Trung Quốc, trước đây chỉ giới hạn ở sầu riêng đông lạnh.

A 52-year-old man from Svay Rieng province died of H5N1 human avian influenza, becoming the fifth human death from the virus in Cambodia this year, the Cambodian Ministry of Health said.

• Một người đàn ông 52 tuổi từ tỉnh Svay Rieng đã tử vong vì cúm gia cầm H5N1, trở thành ca tử vong thứ năm do virus này ở Campuchia trong năm nay, theo Bộ Y tế Campuchia.

A laboratory result from the National Institute of Public Health showed on June 20 that the man was positive for H5N1 virus.

• Kết quả xét nghiệm từ Viện Y tế Công cộng Quốc gia vào ngày 20 tháng 6 cho thấy người đàn ông này dương tính với virus H5N1.

Health authorities are looking into the source of the infection and are examining any suspected cases or people who have been in contact with the victim in order to prevent an outbreak in the community, said the ministry's statement.

• Các cơ quan y tế đang điều tra nguồn gốc của lây nhiễm và kiểm tra bất kỳ trường hợp nghi ngờ nào hoặc những người đã tiếp xúc với nạn nhân nhằm ngăn chặn dịch bệnh bùng phát trong cộng đồng, theo tuyên bố của bộ.

Tamiflu (oseltamivir), an antiviral drug to prevent the bird flu from spreading, was provided to those who had direct contact with the patient.

• Tamiflu (oseltamivir), một loại thuốc kháng virus để ngăn ngừa cúm gia cầm lan rộng, đã được cung cấp cho những người có tiếp xúc trực tiếp với bệnh nhân.

The country recorded a total of six human cases of H5N1 so far this year, with five deaths.

• Đến nay, nước này đã ghi nhận tổng cộng sáu trường hợp nhiễm H5N1 ở người trong năm nay, với năm trường hợp tử vong.

French police have detained twelve suspects after 145 people reported being pricked with syringes during the country's annual street music festival, officials said Sunday.

• Cảnh sát Pháp đã bắt giữ mười hai nghi phạm sau khi 145 người báo cáo bị chích kim tiêm trong lễ hội âm nhạc đường phố thường niên của đất nước, các quan chức cho biết vào Chủ nhật.

Millions of people took to the streets across France on Saturday evening for the Fete de la Musique, with authorities reporting "unprecedented crowds" in Paris.

• Hàng triệu người đã đổ ra đường phố khắp nước Pháp vào tối thứ Bảy để tham gia Fete de la Musique, với các nhà chức trách báo cáo "đám đông chưa từng có" tại Paris.

Before the party, posts on social media had called for women to be targeted during the festivities.

• Trước khi buổi tiệc bắt đầu, các bài đăng trên mạng xã hội đã kêu gọi phụ nữ bị nhắm mục tiêu trong các lễ hội.

The interior ministry said 145 victims across the country had reported being stabbed with needles. Paris police reported 13 cases in the capital.

• Bộ nội vụ cho biết có 145 nạn nhân trên khắp cả nước đã báo cáo bị đâm bằng kim tiêm. Cảnh sát Paris báo cáo có 13 trường hợp ở thủ đô.

Officials did not say if these were cases of so-called needle spiking with date-rape drugs such as Rohypnol or GHB, used by attackers to render victims confused or inconscious and vulnerable to sexual assault.

• Các quan chức không nói liệu đây có phải là các trường hợp bị chích kim với các loại thuốc gây mê như Rohypnol hoặc GHB, được kẻ tấn công sử dụng để khiến nạn nhân bị nhầm lẫn hoặc bất tỉnh và dễ bị tấn công tình dục hay không.

"Some victims were taken to hospital for toxicological tests," the ministry said.

• "Bộ nội vụ cho biết một số nạn nhân đã được đưa đến bệnh viện để xét nghiệm độc chất."

In Paris, investigations were opened after three people including a 15-year-old girl and an 18-year-old male, reported being stabbed in separate incidents across Paris, prosecutors said.

• Tại Paris, các cuộc điều tra đã được mở ra sau khi ba người, bao gồm một cô gái 15 tuổi và một nam thanh niên 18 tuổi, báo cáo bị đâm trong các vụ riêng biệt khắp Paris, các công tố viên cho biết.

All three reported feeling unwell.

• Cả ba đều báo cáo cảm thấy không khỏe.

Across France, 12 suspects have been arrested, the interior ministry said. Among them were four people in the southwestern city of Angouleme suspected of having targeted around 50 victims, said a police source.

• Trên khắp nước Pháp, 12 nghi phạm đã bị bắt giữ, bộ nội vụ cho biết. Trong số đó có bốn người ở thành phố Angouleme phía tây nam bị nghi ngờ nhắm mục tiêu vào khoảng 50 nạn nhân, một nguồn tin cảnh sát cho biết.

Apart from those suspects, more than 370 people were detained during the festival on various charges, including nearly 90 people in Paris.

• Ngoài các nghi phạm đó, hơn 370 người đã bị bắt giữ trong lễ hội với nhiều cáo buộc khác nhau, bao gồm gần 90 người ở Paris.

Fourteen participants in the festivities were seriously injured, including a 17-year-old hospitalized after being found sitting on the street with stab wounds to the lower abdomen.

• Mười bốn người tham gia lễ hội đã bị thương nặng, bao gồm một thanh niên 17 tuổi được đưa vào bệnh viện sau khi được tìm thấy ngồi trên đường phố với vết thương do đâm ở vùng bụng dưới.

Thirteen members of law enforcement were also injured.

• Mười ba thành viên lực lượng thực thi pháp luật cũng bị thương.

The prefect of the Paris police, Laurent Nunez, said that "no major incident has been reported".

• Tỉnh trưởng cảnh sát Paris, Laurent Nunez, cho biết "không có sự cố lớn nào được báo cáo".

A routine roof repair in southern Vietnam's Dong Nai Province took a shocking turn when a construction worker discovered a human skeleton hidden inside a rooftop water tank.

• Một cuộc sửa chữa mái nhà định kỳ ở tỉnh Đồng Nai, miền Nam Việt Nam đã có một bước ngoặt đáng sợ khi một công nhân xây dựng phát hiện bộ xương người ẩn bên trong bể nước trên mái nhà.

The discovery was made on Sunday in Bien Hoa City's Long Binh Tan Ward, as the worker climbed up to repair the metal roof of a private home. To his horror, he found a full set of human remains stuffed inside an unused stainless steel water tank.

• Phát hiện này được thực hiện vào Chủ nhật tại phường Long Bình Tân, thành phố Biên Hòa, khi công nhân leo lên để sửa mái nhà bằng kim loại của một ngôi nhà riêng. Kinh hoàng thay, anh ta phát hiện một bộ xương người đầy đủ bị nhồi nhét bên trong một bể nước bằng thép không gỉ không sử dụng.

Police quickly launched an investigation. According to the homeowner, the tank had not been in use for several months after the family switched over to a direct tap water supply.

• Cảnh sát nhanh chóng mở cuộc điều tra. Theo chủ nhà, bể nước đã không được sử dụng trong vài tháng sau khi gia đình chuyển sang sử dụng nguồn nước máy trực tiếp.

During their preliminary search, investigators also recovered a wallet lying on the roof containing vehicle registration documents linked to Long An Province, southwest of Bien Hoa.

• Trong quá trình tìm kiếm sơ bộ, các nhà điều tra cũng thu hồi được một chiếc ví nằm trên mái nhà chứa các giấy tờ đăng ký xe liên quan đến tỉnh Long An, nằm ở phía tây nam của Biên Hòa.

Authorities are now trying to determine the identity of the victim and how long the remains had been concealed inside the tank.

• Hiện các cơ quan chức năng đang cố gắng xác định danh tính nạn nhân và xem bộ hài cốt đã bị giấu bên trong bể nước bao lâu.

Malaysia is ramping up efforts to position itself as a leading film production hub in the region, aiming to create jobs and boost tourism through international creative investments.

• Malaysia đang tăng cường nỗ lực để định vị mình như một trung tâm sản xuất phim hàng đầu trong khu vực, nhằm tạo việc làm và thúc đẩy du lịch thông qua các khoản đầu tư sáng tạo quốc tế.

The upcoming TV series "Lord of the Flies," produced by Sony Pictures and the BBC, is among the latest global projects of the Film in Malaysia Incentive, according to Datuk Azmir Saifuddin Mutalib, chief executive officer of the National Film Development Corporation.

• Theo Datuk Azmir Saifuddin Mutalib, giám đốc điều hành của Tập đoàn Phát triển Phim Quốc gia, bộ phim truyền hình sắp tới "Lord of the Flies" do Sony Pictures và BBC sản xuất là một trong những dự án toàn cầu mới nhất thuộc Chương trình Khuyến khích Phim tại Malaysia.

Filming took place in Langkawi, Kedah, late last year, he said, as reported by state-owned media outlet Bernama.

• Quá trình quay phim đã diễn ra tại Langkawi, Kedah vào cuối năm ngoái, ông cho biết, theo báo cáo của cơ quan truyền thông nhà nước Bernama.

"The production brought in more than 30 child actors from overseas, accompanied by parents and tutors. A major hotel in Langkawi was rented for nearly five months for this purpose," he said.

• "Sản xuất đã đưa vào hơn 30 diễn viên nhí từ nước ngoài, kèm theo phụ huynh và gia sư. Một khách sạn lớn tại Langkawi đã được thuê trong gần năm tháng cho mục đích này," ông nói.

"In accordance with Fimi’s requirements, the production also employed a significant number of local crew members," he added.

• "Theo yêu cầu của Fimi, sản xuất cũng đã tuyển dụng một số lượng đáng kể các thành viên trong đội ngũ địa phương," ông bổ sung.

A beach in Langkawi, Kedah, Malaysia, where several major movie productions have taken place. Photo by AFP

• Một bãi biển tại Langkawi, Kedah, Malaysia, nơi có một số sản xuất phim lớn đã diễn ra. Ảnh của AFP

The National Film Development Corporation has been offering film production training to tourism sectors in an effort to boost the local crew quota for foreign productions to 40% next year from the current 30%.

• Tập đoàn Phát triển Phim Quốc gia đã cung cấp đào tạo sản xuất phim cho các ngành du lịch nhằm tăng cường tỷ lệ đội ngũ địa phương cho các sản xuất phim nước ngoài lên 40% vào năm tới từ mức hiện tại là 30%.

"This move will not only create more job opportunities for Malaysians, but also accelerate skills development by exposing local talent to international production standards," Azmir said.

• "Động thái này sẽ không chỉ tạo thêm nhiều cơ hội việc làm cho người Malaysia, mà còn thúc đẩy phát triển kỹ năng bằng cách đưa tài năng địa phương tiếp cận với tiêu chuẩn sản xuất quốc tế," Azmir cho biết.

Since the launch of the Film in Malaysia Incentive in 2013, 128 projects have been approved, comprising 76 local and 52 international productions, with post-production subsidy from the government exceeding MYR419 million (US$100 million) and direct investments reaching MYR2.71 billion.

• Kể từ khi ra mắt Chương trình Khuyến khích Phim tại Malaysia vào năm 2013, 128 dự án đã được phê duyệt, bao gồm 76 sản xuất địa phương và 52 sản xuất quốc tế, với khoản trợ cấp sau sản xuất từ chính phủ vượt quá MYR419 triệu (100 triệu USD) và đầu tư trực tiếp đạt MYR2.71 tỷ.

Michael Bay’s Netflix action thriller 6 Underground, for example, was the first movie to receive a 30% subsidy for visual effects as part of the initiative. The movie used a Malaysian-based company for around 90 visual effects shots, as reported by Screen Daily.

• Ví dụ, bộ phim hành động kinh dị 6 Underground của Netflix do Michael Bay đạo diễn là bộ phim đầu tiên nhận được trợ cấp 30% cho hiệu ứng hình ảnh như một phần của sáng kiến này. Bộ phim sử dụng một công ty tại Malaysia cho khoảng 90 cảnh hiệu ứng hình ảnh, theo báo cáo của Screen Daily.

Despite competition from Singapore, Thailand, Indonesia, and the Philippines, Azmir is optimistic about Malaysia’s strengths, which include a skilled English-speaking workforce, economic stability, and an efficient permit approval process.

• Bất chấp sự cạnh tranh từ Singapore, Thái Lan, Indonesia và Philippines, Azmir vẫn lạc quan về những thế mạnh của Malaysia, bao gồm lực lượng lao động nói tiếng Anh có kỹ năng, sự ổn định kinh tế và quy trình phê duyệt giấy phép hiệu quả.

"Malaysia offers attractive locations, cost-efficiency, and a production-friendly environment. We are building a complete ecosystem – from talent training and modern tech usage to post-production," he added.

• "Malaysia cung cấp các địa điểm hấp dẫn, chi phí hợp lý và môi trường thân thiện với sản xuất. Chúng tôi đang xây dựng một hệ sinh thái hoàn chỉnh - từ đào tạo tài năng và sử dụng công nghệ hiện đại đến hậu sản xuất," ông bổ sung.

The initiative plans to partner with tourism-promoting organization Tourism Malaysia to utilize film as a marketing tool to attract tourists.

• Sáng kiến này dự định hợp tác với tổ chức thúc đẩy du lịch Malaysia Tourism để sử dụng phim như một công cụ marketing để thu hút du khách.

"This partnership will promote Malaysia as a filming destination while showcasing our tourism offerings to global audiences through movies shot here.

• "Quan hệ đối tác này sẽ quảng bá Malaysia như một điểm đến quay phim đồng thời giới thiệu các dịch vụ du lịch của chúng ta đến khán giả toàn cầu thông qua các bộ phim được quay tại đây."

Last month, Malaysia’s Skop Productions and Hong Kong’s Mandarin Motion Pictures signed a memorandum of understanding to strengthen partnership in filmmaking, according to Business Today.

• Tháng trước, Skop Productions của Malaysia và Mandarin Motion Pictures của Hong Kong đã ký một biên bản ghi nhớ để tăng cường hợp tác trong sản xuất phim, theo Business Today.

Azmir said that the partnership would expand markets, facilitate technology and skills transfer, and further brand Malaysia as a world-class filming destination.

• Azmir cho biết quan hệ đối tác này sẽ mở rộng thị trường, tạo điều kiện chuyển giao công nghệ và kỹ năng, và tiếp tục định vị Malaysia như một điểm đến quay phim đẳng cấp thế giới.

Mandarin Motion Pictures is popularly known for the "Ip Man" action franchise starring Donnie Yen.

• Mandarin Motion Pictures nổi tiếng với loạt phim hành động "Ip Man" do Donnie Yen đóng vai chính.

Vietnam gold prices held steady on Monday as global bullion rates inched down.

• Giá vàng tại Việt Nam giữ ổn định vào thứ Hai khi giá vàng thế giới giảm nhẹ.

Saigon Jewelry Company gold bar price was at VND119.7 million (US$4,569.66) per tael.

• Giá vàng miếng của Công ty Vàng bạc Đá quý Sài Gòn được niêm yết ở mức 119,7 triệu VND (4.569,66 USD) mỗi lượng.

Gold ring price hovered at VND116.2 million. A tael equals 37.5 grams or 1.2 ounces.

• Giá nhẫn vàng dao động ở mức 116,2 triệu VND. Một lượng vàng tương đương 37,5 gram hoặc 1,2 ounce.

Globally, gold prices edged lower on Monday as investors favored the dollar following the U.S. attack on key Iranian nuclear sites over the weekend, with markets closely watching for Iran's response, Reuters reported.

• Trên thị trường toàn cầu, giá vàng giảm nhẹ vào thứ Hai khi các nhà đầu tư ưu tiên đồng đô la sau cuộc tấn công của Hoa Kỳ vào các cơ sở hạt nhân quan trọng của Iran vào cuối tuần qua, với thị trường theo dõi chặt chẽ phản ứng của Iran, theo báo cáo của Reuters.

Spot gold was down 0.4% at $3,355.40 an ounce. U.S. gold futures fell 0.5% to $3,370.30.

• Giá vàng giao ngay giảm 0,4% xuống còn 3.355,40 USD mỗi ounce. Hợp đồng tương lai vàng của Mỹ giảm 0,5% xuống còn 3.370,30 USD.

"The U.S. strikes on Iranian nuclear facilities resulted in the dollar receiving safe haven buying flows in the currency market," KCM Trade Chief Market Analyst Tim Waterer said.

• "Cuộc tấn công của Hoa Kỳ vào các cơ sở hạt nhân của Iran đã khiến đồng đô la nhận được dòng tiền mua trú ẩn an toàn trên thị trường tiền tệ," Tim Waterer, Chuyên gia phân tích thị trường chính của KCM Trade cho biết.

"This USD uptick had pegged gold back and caused an uncharacteristically subdued performance from the precious metal despite risks stemming from the conflict."

• "Sự tăng giá của USD đã kìm hãm giá vàng và khiến kim loại quý này có một hiệu suất không như thường lệ mặc dù có rủi ro phát sinh từ xung đột."

Spot gold may retest support at $3,348 per ounce, a break below could open the way toward $3,324, according to Reuters technical analyst Wang Tao.

• Giá vàng giao ngay có thể thử lại mức hỗ trợ tại 3.348 USD mỗi ounce, nếu phá vỡ mức này có thể mở đường hướng đến 3.324 USD, theo nhà phân tích kỹ thuật Wang Tao của Reuters.

Commercial airlines around the world on Monday were weighing how long to suspend Middle East flights as a conflict which has already cut off major flight routes entered a new phase after the U.S. attacked key Iranian nuclear sites and Tehran vowed to defend itself.

• Các hãng hàng không thương mại trên khắp thế giới vào thứ Hai đang cân nhắc thời gian tạm dừng các chuyến bay đến Trung Đông khi một cuộc xung đột đã cắt đứt các tuyến bay chính bước vào giai đoạn mới sau khi Mỹ tấn công các địa điểm hạt nhân quan trọng của Iran và Tehran thề sẽ tự vệ.

The usually busy airspace stretching from Iran and Iraq to the Mediterranean has been largely empty of commercial air traffic for 10 days since Israel began strikes on Iran on June 13, as airlines divert, cancel and delay flights through the region due to airspace closures and safety concerns.

• Không phận thường xuyên bận rộn từ Iran và Iraq đến Địa Trung Hải đã hầu như trống rỗng không có lưu lượng không khí thương mại trong 10 ngày kể từ khi Israel bắt đầu tấn công Iran vào ngày 13 tháng 6, khi các hãng hàng không chuyển hướng, hủy bỏ và trì hoãn các chuyến bay qua khu vực do đóng cửa không phận và lo ngại an toàn.

New cancellations of some flights by international carriers in recent days to usually resilient aviation hubs like Dubai, the world's busiest international airport, and Qatar's Doha, show how aviation industry concerns about the region have escalated.

• Các vụ hủy bỏ mới của một số chuyến bay bởi các hãng hàng không quốc tế trong những ngày gần đây đến các trung tâm hàng không thường xuyên kiên cường như Dubai, sân bay quốc tế bận rộn nhất thế giới, và Doha của Qatar, cho thấy mối lo ngại của ngành hàng không về khu vực này đã leo thang.

However, some international airlines were resuming services on Monday.

• Tuy nhiên, một số hãng hàng không quốc tế đã bắt đầu nối lại các dịch vụ vào thứ Hai.

Leading Asian carrier Singapore Airlines, which described the situation as "fluid", was set to resume flying to Dubai on Monday after cancelling its Sunday flight from Singapore.

• Hãng hàng không hàng đầu châu Á Singapore Airlines, mô tả tình hình là "linh động", đã bắt đầu nối lại các chuyến bay đến Dubai vào thứ Hai sau khi hủy bỏ chuyến bay Chủ Nhật từ Singapore.

Similarly, Flightradar24 departure boards show British Airways, owned by IAG, was set to resume Dubai and Doha flights on Monday after cancelling routes to and from those airports on Sunday.

• Tương tự, bảng khởi hành của Flightradar24 cho thấy British Airways, thuộc sở hữu của IAG, đã bắt đầu nối lại các chuyến bay đến Dubai và Doha vào thứ Hai sau khi hủy bỏ các tuyến đến và từ các sân bay này vào Chủ Nhật.

Air France canceled flights to and from Dubai and Riyadh on Sunday and Monday.

• Air France đã hủy bỏ các chuyến bay đến và từ Dubai và Riyadh vào Chủ Nhật và thứ Hai.

With Russian and Ukrainian airspace also closed to most airlines due to years of war, the Middle East had become a more important route for flights between Europe and Asia. Amid missile and air strikes during the past 10 days, airlines have routed north via the Caspian Sea or south via Egypt and Saudi Arabia.

• Với không phận Nga và Ukraine cũng đóng cửa với hầu hết các hãng hàng không do nhiều năm chiến tranh, Trung Đông đã trở thành tuyến quan trọng hơn cho các chuyến bay giữa châu Âu và châu Á. Giữa các cuộc tấn công bằng tên lửa và không khí trong 10 ngày qua, các hãng hàng không đã chuyển hướng qua Biển Caspian hoặc phía nam qua Ai Cập và Saudi Arabia.

Added to increased fuel and crew costs from these long detours and cancellations, carriers also face a potential hike in jet fuel costs as oil prices rise following the U.S. attacks.

• Thêm vào đó là chi phí nhiên liệu và phi hành đoàn tăng từ những chuyến đi dài vòng và hủy bỏ, các hãng cũng đối mặt với khả năng tăng giá nhiên liệu máy bay khi giá dầu tăng sau các cuộc tấn công của Mỹ.

Airspace risks

• Rủi ro không phận

Proliferating conflict zones are an increasing operational burden on airlines, as aerial attacks raise worries about accidental or deliberate shoot-downs of commercial air traffic.

• Các khu vực xung đột ngày càng tăng là gánh nặng hoạt động ngày càng lớn đối với các hãng hàng không, khi các cuộc tấn công trên không làm dấy lên lo ngại về việc bắn nhầm hoặc cố ý bắn hạ các chuyến bay thương mại.

Location spoofing and GPS interference around political hotspots, where ground-based GPS systems broadcast incorrect positions which can send commercial airliners off course, are also a growing issue for commercial aviation.

• Việc giả mạo vị trí và can thiệp GPS xung quanh các điểm nóng chính trị, nơi các hệ thống GPS trên mặt đất phát sóng vị trí sai lệch có thể khiến các máy bay thương mại lệch hướng, cũng là vấn đề ngày càng tăng đối với ngành hàng không thương mại.

Flightradar24 told Reuters it had seen a "dramatic increase" in jamming and spoofing in recent days over the Persian Gulf, a Swiss company that runs a GPS disruption map, late on Sunday said it had observed more than 150 aircraft spoofed in 24 hours there.

• Flightradar24 nói với Reuters rằng họ đã thấy sự "tăng đột biến" trong việc gây nhiễu và giả mạo trong những ngày gần đây trên Vịnh Ba Tư, một công ty Thụy Sĩ điều hành bản đồ gây nhiễu GPS, vào cuối Chủ Nhật cho biết họ đã quan sát thấy hơn 150 máy bay bị giả mạo trong 24 giờ ở đó.

Safe Airspace, a website run by OPSGROUP, a membership-based organization that shares flight risk information, noted on Sunday that U.S. attacks on Iran's nuclear sites could heighten the threat to American operators in the region.

• Safe Airspace, một trang web điều hành bởi OPSGROUP, một tổ chức thành viên chia sẻ thông tin rủi ro chuyến bay, lưu ý vào Chủ Nhật rằng các cuộc tấn công của Mỹ vào các địa điểm hạt nhân của Iran có thể làm tăng mối đe dọa đối với các nhà khai thác Mỹ trong khu vực.

This could raise additional airspace risks in Gulf states like Bahrain, Kuwait, Oman, Qatar, Saudi Arabia and the United Arab Emirates, it said.

• Điều này có thể làm tăng thêm rủi ro không phận ở các quốc gia Vịnh như Bahrain, Kuwait, Oman, Qatar, Saudi Arabia và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, trang web cho biết.

In the days before the U.S. strikes, American Airlines suspended flights to Qatar, and United Airlines and Air Canada did the same with flights to Dubai. They have yet to resume.

• Trong những ngày trước các cuộc tấn công của Mỹ, American Airlines đã tạm dừng các chuyến bay đến Qatar, và United Airlines và Air Canada cũng làm tương tự với các chuyến bay đến Dubai. Họ chưa nối lại các chuyến bay này.

While international airlines are shying away from the region, local carriers in Jordan, Lebanon and Iraq are tentatively resuming some flights after widespread cancellations.

• Trong khi các hãng hàng không quốc tế đang tránh xa khu vực này, các hãng hàng không địa phương ở Jordan, Lebanon và Iraq đang bắt đầu nối lại một số chuyến bay sau các vụ hủy bỏ rộng rãi.

Israel is ramping up flights to help people return home, and leave. The country's Airports Authority says that so-called rescue flights to the country would expand on Monday with 24 a day, although each flight would be limited to 50 passengers.

• Israel đang tăng cường các chuyến bay để giúp mọi người trở về nhà, và rời đi. Cơ quan sân bay của nước này cho biết các chuyến bay cứu trợ đến nước này sẽ mở rộng vào thứ Hai với 24 chuyến mỗi ngày, mặc dù mỗi chuyến bay sẽ giới hạn ở 50 hành khách.

From Monday, Israel Airlines will start to operate outbound flights from Israel, the authority said.

• Từ thứ Hai, Israel Airlines sẽ bắt đầu vận hành các chuyến bay xuất phát từ Israel, cơ quan cho biết.

Israeli airline El Al on Sunday said it had received applications to leave the country from about 25,000 people in about a day.

• Hãng hàng không Israel El Al vào Chủ Nhật cho biết họ đã nhận được đơn xin rời khỏi nước từ khoảng 25,000 người trong khoảng một ngày.