Latest News

Controlling blood sugar, monitoring blood pressure, avoiding smoking, and staying hydrated are key to maintaining healthy kidneys.

• Kiểm soát đường huyết, theo dõi huyết áp, tránh hút thuốc lá và duy trì đủ nước là những yếu tố quan trọng để duy trì thận khỏe mạnh.

The kidneys are vital organs responsible for regulating blood pH, balancing electrolytes, producing hormones that control blood pressure, enhancing bone density, and managing red blood cell production. Dr. Ha Tuan Hung from the Department of Nephrology and Dialysis at Tam Anh General Hospital in Hanoi explains that weakened kidneys cannot perform these functions properly, leading to a buildup of toxins that may damage other organs.

• Thận là cơ quan quan trọng chịu trách nhiệm điều chỉnh pH máu, cân bằng điện giải, sản xuất các hormone kiểm soát huyết áp, tăng cường mật độ xương và quản lý sản xuất hồng cầu. Bác sĩ Hà Tuấn Hùng từ Khoa Thận và Lọc máu tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội giải thích rằng thận yếu không thể thực hiện các chức năng này đúng cách, dẫn đến sự tích tụ độc tố có thể gây hại cho các cơ quan khác.

To protect your kidneys, Dr. Hung recommends these 10 healthy daily habits:

• Để bảo vệ thận, bác sĩ Hùng khuyên bạn nên thực hiện 10 thói quen lành mạnh hàng ngày sau:

1. Maintain a healthy weight

• 1. Duy trì cân nặng hợp lý

Being overweight puts extra pressure on the kidneys and increases the risk of conditions like diabetes and high blood pressure, both of which are major causes of kidney failure. A balanced diet combined with regular exercise can help maintain a healthy weight.

• Thừa cân đặt thêm áp lực lên thận và tăng nguy cơ mắc các bệnh như tiểu đường và huyết áp cao, cả hai đều là nguyên nhân chính gây suy thận. Chế độ ăn cân đối kết hợp với tập thể dục đều đặn có thể giúp duy trì cân nặng hợp lý.

A healthy meal. Illustration photo by Pexels

• Bữa ăn lành mạnh. Ảnh minh họa bởi Pexels

2. Control blood sugar levels

• 2. Kiểm soát mức đường huyết

High blood sugar can damage kidney blood vessels, leading to reduced kidney function. Diabetics should follow a healthy diet, exercise regularly, and take prescribed medications to manage their blood sugar levels.

• Đường huyết cao có thể làm hỏng các mạch máu trong thận, dẫn đến giảm chức năng thận. Người mắc bệnh tiểu đường nên tuân theo chế độ ăn lành mạnh, tập thể dục đều đặn và dùng thuốc theo chỉ định để kiểm soát mức đường huyết.

3. Monitor blood pressure

• 3. Theo dõi huyết áp

High blood pressure can silently damage the kidneys over time. To prevent hypertension, exercise regularly, eat less fat and salt, and limit alcohol intake.

• Huyết áp cao có thể âm thầm làm hại thận theo thời gian. Để ngăn ngừa tăng huyết áp, hãy tập thể dục đều đặn, ăn ít chất béo và muối, và hạn chế tiêu thụ rượu.

Regular monitoring of blood pressure, especially in the morning and evening, is recommended. The ideal blood pressure is below 120/80 mmHg for healthy individuals and below 130/80 mmHg for those with diabetes or kidney disease.

• Khuyến khích theo dõi huyết áp thường xuyên, đặc biệt là vào buổi sáng và tối. Huyết áp lý tưởng là dưới 120/80 mmHg đối với người khỏe mạnh và dưới 130/80 mmHg đối với người mắc bệnh tiểu đường hoặc bệnh thận.

4. Limit alcohol consumption

• 4. Hạn chế tiêu thụ rượu

Excessive alcohol consumption can harm the kidneys by forcing them to work overtime to filter toxins. It can also disrupt electrolyte balance, raising the risk of kidney failure, particularly for those with high blood pressure or diabetes.

• Uống rượu quá mức có thể gây hại cho thận bằng cách buộc chúng phải làm việc quá sức để lọc độc tố. Nó cũng có thể làm rối loạn cân bằng điện giải, tăng nguy cơ suy thận, đặc biệt đối với những người bị huyết áp cao hoặc tiểu đường.

5. Exercise regularly

• 5. Tập thể dục đều đặn

Regular exercise helps maintain a healthy weight, control blood pressure, and improve cardiovascular health. It also supports kidney function by improving blood circulation. Aim for at least 30 minutes of physical activity a day, such as walking, running, or swimming.

• Tập thể dục đều đặn giúp duy trì cân nặng hợp lý, kiểm soát huyết áp và cải thiện sức khỏe tim mạch. Nó cũng hỗ trợ chức năng thận bằng cách cải thiện tuần hoàn máu. Mục tiêu là ít nhất 30 phút hoạt động thể chất mỗi ngày, chẳng hạn như đi bộ, chạy hoặc bơi lội.

6. Follow a healthy diet

• 6. Tuân theo chế độ ăn lành mạnh

A healthy diet provides essential nutrients and fiber to the body. Limit foods high in sugar, oils, margarine, and processed products, which can lead to metabolic disorders. Instead, focus on plant-based foods like fruits, vegetables, whole grains, and lean proteins.

• Chế độ ăn lành mạnh cung cấp các dưỡng chất và chất xơ cần thiết cho cơ thể. Hạn chế thực phẩm chứa nhiều đường, dầu mỡ, bơ thực vật và các sản phẩm chế biến, có thể dẫn đến rối loạn chuyển hóa. Thay vào đó, tập trung vào thực phẩm có nguồn gốc thực vật như trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt và protein nạc.

Those with kidney disease should also restrict protein, sodium, and phosphorus intake to lessen kidney strain.

• Những người mắc bệnh thận cũng nên hạn chế lượng protein, natri và phốt pho để giảm bớt áp lực lên thận.

7. Avoid smoking

• 7. Tránh hút thuốc lá

Smoking damages blood vessels and impairs kidney function, increasing the risk of chronic kidney disease. Quitting smoking improves both kidney and cardiovascular health.

• Hút thuốc lá làm hỏng các mạch máu và làm suy giảm chức năng thận, tăng nguy cơ mắc bệnh thận mạn tính. Bỏ thuốc lá cải thiện cả sức khỏe thận và tim mạch.

8. Manage stress

• 8. Quản lý căng thẳng

Chronic stress can have a negative impact on health, including kidney function. Engaging in stress-reducing activities like meditation or light exercise can improve mental well-being and contribute to kidney health.

• Căng thẳng mạn tính có thể có tác động tiêu cực đến sức khỏe, bao gồm cả chức năng thận. Tham gia các hoạt động giảm căng thẳng như thiền hoặc tập thể dục nhẹ nhàng có thể cải thiện sức khỏe tinh thần và góp phần bảo vệ thận.

9. Stay hydrated

• 9. Duy trì đủ nước

Drinking enough water helps remove toxins from the kidneys and maintains electrolyte balance. It also reduces the risk of kidney disease, especially urinary stone-related kidney problems. Aim to drink 2-3 liters of water daily, but avoid overhydration to prevent unnecessary strain on the kidneys.

• Uống đủ nước giúp loại bỏ độc tố khỏi thận và duy trì cân bằng điện giải. Nó cũng giảm nguy cơ mắc bệnh thận, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến sỏi tiết niệu. Mục tiêu là uống từ 2-3 lít nước mỗi ngày, nhưng tránh uống quá nhiều để không gây áp lực không cần thiết lên thận.

10. Regular health checkups

• 10. Kiểm tra sức khỏe định kỳ

Kidney disease often shows no symptoms in its early stages, making regular health checkups essential. Blood and urine tests, along with periodic blood pressure measurements, can help detect kidney issues early. High-risk individuals, such as the elderly, those with diabetes, high blood pressure, or a family history of kidney disease, should be especially vigilant.

• Bệnh thận thường không có triệu chứng trong giai đoạn đầu, làm cho việc kiểm tra sức khỏe định kỳ trở nên cần thiết. Các xét nghiệm máu và nước tiểu, cùng với đo huyết áp định kỳ, có thể giúp phát hiện sớm các vấn đề về thận. Những người có nguy cơ cao, như người cao tuổi, những người mắc bệnh tiểu đường, huyết áp cao hoặc có tiền sử gia đình mắc bệnh thận, nên đặc biệt chú ý.

Pay attention to warning signs like frequent nighttime urination, blood in the urine, swelling in the ankles or hands, or persistent fatigue. Early diagnosis and treatment can prevent kidney damage from progressing.

• Chú ý đến các dấu hiệu cảnh báo như đi tiểu nhiều vào ban đêm, có máu trong nước tiểu, sưng ở mắt cá chân hoặc tay, hoặc mệt mỏi kéo dài. Chẩn đoán và điều trị sớm có thể ngăn chặn tổn thương thận tiến triển.

Chinese actor Huang Xiaoming, ex-wife Angelababy, and their son, "Little Sponge," were all reportedly in Paris earlier this month, fueling speculation about a possible reunion.

• Nam diễn viên Trung Quốc Huang Xiaoming, vợ cũ Angelababy và con trai của họ, "Little Sponge," được cho là đã có mặt ở Paris vào đầu tháng này, làm dấy lên suy đoán về khả năng tái hợp.

Angelababy attended Paris Fashion Week in early July with her son, as reported by Chinese news outlet 163.

• Angelababy đã tham dự Tuần lễ Thời trang Paris vào đầu tháng 7 cùng con trai, theo tin tức từ trang 163 của Trung Quốc.

In some of the photos she shared on Weibo, Little Sponge appears alongside her and the director of Hermès.

• Trong một số bức ảnh cô chia sẻ trên Weibo, Little Sponge xuất hiện bên cạnh cô và giám đốc của Hermès.

At the same time, Huang was also in Paris, reportedly for a separate work commitment, according to KBIZoom.

• Cùng lúc đó, Huang cũng đang ở Paris, được cho là vì một cam kết công việc riêng, theo KBIZoom.

Chinese actor Huang Xiaoming. Photo from Weibo

• Nam diễn viên Trung Quốc Huang Xiaoming. Ảnh từ Weibo

While neither party has confirmed the reason for their visits, the coincidence has sparked speculation among fans and media.

• Dù cả hai bên đều chưa xác nhận lý do cho chuyến thăm của họ, sự trùng hợp này đã làm dấy lên suy đoán giữa người hâm mộ và truyền thông.

Many questioned whether the two might have met, with some speculating: "Could this be an opportunity for them to reconnect?" Neither Angelababy nor Huang has commented on rumors of a possible reconciliation.

• Nhiều người đặt câu hỏi liệu hai người có thể đã gặp nhau, với một số người suy đoán: "Liệu đây có phải là cơ hội để họ tái kết nối?" Cả Angelababy và Huang đều chưa bình luận về tin đồn có khả năng tái hợp.

Both are reportedly single, with Huang believed to have ended his relationship with model and influencer Ye Ke, even though they have a daughter together.

• Cả hai được cho là đều đang độc thân, với Huang được cho là đã chấm dứt mối quan hệ với người mẫu và người có ảnh hưởng Ye Ke, dù họ có một cô con gái chung.

Weibo rumors also suggest that Ye may have moved on with a new partner.

• Tin đồn trên Weibo cũng cho rằng Ye có thể đã tìm được người bạn đời mới.

Angelababy, 35, whose real name is Yang Ying, has enjoyed a successful career as a model, entrepreneur, investor, and singer since her debut in 2007. She is regarded as one of China’s most prominent actresses.

• Angelababy, 35 tuổi, tên thật là Yang Ying, đã có một sự nghiệp thành công như một người mẫu, doanh nhân, nhà đầu tư và ca sĩ từ khi ra mắt vào năm 2007. Cô được coi là một trong những nữ diễn viên nổi bật nhất của Trung Quốc.

Huang, 47, known for his roles in "The Return of the Condor Heroes," "Shanghai Bund," and "Summer’s Desire," was in a five-year relationship with Angelababy before publicly confirming their romance in 2014.

• Huang, 47 tuổi, được biết đến với các vai diễn trong "Thần Điêu Đại Hiệp," "Bến Thượng Hải," và "Khát Vọng Mùa Hè," đã có mối quan hệ kéo dài năm năm với Angelababy trước khi công khai xác nhận mối quan hệ của họ vào năm 2014.

The couple married in 2015 and welcomed their son in 2017. Huang reportedly started dating Ye shortly after their 2022 split.

• Cặp đôi kết hôn vào năm 2015 và chào đón con trai vào năm 2017. Huang được cho là đã bắt đầu hẹn hò với Ye ngay sau khi chia tay vào năm 2022.

Despite the divorce, Angelababy and Huang committed to co-parenting their son. Huang currently has primary custody, with his parents playing a key role in his daily care.

• Dù đã ly hôn, Angelababy và Huang cam kết cùng nhau nuôi dạy con trai. Huang hiện đang có quyền nuôi chính, với cha mẹ anh đóng vai trò quan trọng trong việc chăm sóc hàng ngày.

Malaysia plans to expand its lineup of more than 200 durian varieties with three new ones to be introduced by the Malaysian Agricultural Research and Development Institute (Mardi) over the next two years.

• Malaysia có kế hoạch mở rộng danh sách hơn 200 giống sầu riêng với ba loại mới sẽ được Viện Nghiên cứu và Phát triển Nông nghiệp Malaysia (Mardi) giới thiệu trong vòng hai năm tới.

The institute is testing a number of promising durian hybrids that may lead to new clones, said Datuk Dr. Mohamad Zabawi Abdul Ghani, Mardi’s director-general.

• Viện đang thử nghiệm một số giống lai sầu riêng đầy hứa hẹn có thể dẫn đến việc tạo ra các giống mới, theo Datuk Dr. Mohamad Zabawi Abdul Ghani, tổng giám đốc của Mardi.

"We’re assessing their suitability for planting in different locations. Apart from Mardi Kuala Kangsar, we’re also developing hybrids at Mardi Jerangau in Terengganu," he said at an event on Saturday, as quoted by national news agency Bernama.

• "Chúng tôi đang đánh giá sự phù hợp của chúng để trồng ở các địa điểm khác nhau. Ngoài Mardi Kuala Kangsar, chúng tôi cũng đang phát triển các giống lai tại Mardi Jerangau ở Terengganu," ông nói tại một sự kiện vào thứ Bảy, được trích dẫn bởi hãng tin quốc gia Bernama.

Mohamad Zabawi noted that the official names and identification codes of the new durians are still in the works and will be revealed once they are launched.

• Mohamad Zabawi lưu ý rằng tên chính thức và mã nhận dạng của các loại sầu riêng mới vẫn đang trong quá trình hoàn thiện và sẽ được tiết lộ khi chúng được ra mắt.

Mardi is also looking to rebrand another promising variety that it developed, the MRDI Super 88 (MS88). MS88 is a cross between D10 and D24 durians and is regarded by the institute as a strong contender for export markets.

• Mardi cũng đang xem xét việc tái thương hiệu một giống khác đầy triển vọng mà họ đã phát triển, đó là MRDI Super 88 (MS88). MS88 là sự lai tạo giữa sầu riêng D10 và D24 và được viện đánh giá là ứng cử viên mạnh cho thị trường xuất khẩu.

"It is golden yellow, slightly sticky and creamy with a flavor that many compare favorably to Musang King," Mardi previously noted.

• "Nó có màu vàng óng, hơi dính và kem với hương vị mà nhiều người so sánh tích cực với Musang King," Mardi đã từng lưu ý.

To date, about 13,000 MS88 trees have been planted nationwide under the institute’s supervision. Many of them have reached two to three years of age and will likely be suitable for broader commercial distribution in five to six years.

• Tính đến nay, khoảng 13.000 cây MS88 đã được trồng trên toàn quốc dưới sự giám sát của viện. Nhiều cây trong số đó đã đạt đến hai đến ba năm tuổi và có khả năng sẽ phù hợp cho phân phối thương mại rộng rãi trong vòng năm đến sáu năm tới.

Malaysia boasts over 200 types of durian, each with its own unique flavor. While Musang King has long reigned as the country's most popular name, newer contenders like the expensive Tupai King have started to gain ground in recent years. And there are even more lesser-known varieties, such as Hor Lor, Mas Hijau (also known as Green Gold), and D24 (Sultan), according to the Malay Mail.

• Malaysia tự hào với hơn 200 loại sầu riêng, mỗi loại có hương vị riêng biệt. Trong khi Musang King đã lâu là cái tên phổ biến nhất của đất nước, thì các đối thủ mới như Tupai King đắt tiền đã bắt đầu giành được chỗ đứng trong những năm gần đây. Và còn có nhiều giống ít được biết đến hơn như Hor Lor, Mas Hijau (còn được gọi là Green Gold), và D24 (Sultan), theo Malay Mail.

"Consumers are becoming more adventurous. They are seeking out unique taste profiles," Mardi said.

• "Người tiêu dùng đang trở nên phiêu lưu hơn. Họ đang tìm kiếm các hương vị độc đáo," Mardi nói.

"We are also seeing renewed interest in older, established clones such as D24 and Tekka, which are more affordable and offer classic durian characteristics."

• "Chúng tôi cũng thấy sự quan tâm trở lại với các giống lâu đời, đã được khẳng định như D24 và Tekka, những loại có giá cả phải chăng hơn và mang đặc trưng cổ điển của sầu riêng."

In line with this growing curiosity, the Malaysian government is working to promote these varieties, as reported by The Star.

• Theo xu hướng tò mò ngày càng tăng này, chính phủ Malaysia đang làm việc để quảng bá những giống này, như đã được báo cáo bởi The Star.

Datuk Nor Sam Alwi, director-general of the Department of Agriculture, said efforts are being made to spotlight Black Thorn, Red Prawn, and Hajah Hasmah on the global scene.

• Datuk Nor Sam Alwi, tổng giám đốc của Cục Nông nghiệp, cho biết các nỗ lực đang được thực hiện để đưa Black Thorn, Red Prawn, và Hajah Hasmah lên sân khấu toàn cầu.

Changing weather

• Thời tiết thay đổi

The push for more durian varieties faces a challenge as shifting weather patterns have disrupted durian harvests across Malaysia. The Straits Times reported.

• Nỗ lực tạo ra nhiều giống sầu riêng hơn gặp phải thách thức khi các mô hình thời tiết thay đổi đã làm gián đoạn mùa thu hoạch sầu riêng khắp Malaysia. Theo Straits Times báo cáo.

"The weather used to be more predictable. We knew when in the year it would rain, but lately, it’s raining all the time. From last year till this year, the rain hasn’t stopped," Chin Kuan Voon, who owns a 20.2-hectare orchard in Malaysia’s Johor state, told The Straits Times.

• "Thời tiết đã từng dự đoán được. Chúng tôi biết thời điểm nào trong năm sẽ có mưa, nhưng gần đây, trời mưa liên tục. Từ năm ngoái đến năm nay, mưa chưa ngừng," Chin Kuan Voon, người sở hữu một vườn rộng 20,2 hecta ở bang Johor của Malaysia, nói với Straits Times.

Meanwhile in Penang, a state famed for its durians, local media reported earlier this year that this harvest’s yields could drop by as much as 30% due to heavy rain and strong winds during the flowering stage. The season there may also end earlier than usual if rainy weather persists.

• Trong khi đó ở Penang, một bang nổi tiếng với sầu riêng, truyền thông địa phương báo cáo đầu năm nay rằng sản lượng thu hoạch năm nay có thể giảm đến 30% do mưa lớn và gió mạnh trong giai đoạn ra hoa. Mùa ở đó cũng có thể kết thúc sớm hơn bình thường nếu thời tiết mưa kéo dài.

Yet the changing climate has also brought an unexpected benefit, an additional, smaller crop in January.

• Tuy nhiên, khí hậu thay đổi cũng mang lại một lợi ích bất ngờ, một vụ thu hoạch nhỏ hơn vào tháng Giêng.

"Because the weather is becoming hotter and hotter, we can harvest durians in January as well. Durians can flower only in hot weather. In the past, say, five years ago, the durian season was only during July," Chin said.

• "Bởi vì thời tiết ngày càng nóng hơn, chúng tôi có thể thu hoạch sầu riêng vào tháng Giêng nữa. Sầu riêng chỉ có thể ra hoa trong thời tiết nóng. Trước đây, khoảng năm năm trước, mùa sầu riêng chỉ diễn ra vào tháng Bảy," Chin nói.

"But the weather patterns change every five years, so maybe in a few years, we’ll have durians all year round."

• "Nhưng các mô hình thời tiết thay đổi mỗi năm năm, nên có lẽ trong vài năm nữa, chúng tôi sẽ có sầu riêng quanh năm."

China started building a mega-dam Saturday on a river running through Tibet and India, with Premier Li Qiang attending the commencement ceremony, state media said.

• Trung Quốc đã bắt đầu xây dựng một đập lớn vào thứ Bảy trên một con sông chảy qua Tây Tạng và Ấn Độ, với sự tham dự của Thủ tướng Lý Cường tại buổi lễ khởi công, theo truyền thông nhà nước.

Beijing approved the project in December on the river -- known as Yarlung Tsangpo in Tibet and Brahmaputra in India -- linking it to the country's carbon neutrality targets and economic goals in the Tibet region.

• Bắc Kinh đã phê duyệt dự án này vào tháng 12 trên con sông -- được gọi là Yarlung Tsangpo ở Tây Tạng và Brahmaputra ở Ấn Độ -- liên kết nó với các mục tiêu trung hòa carbon và mục tiêu kinh tế trong khu vực Tây Tạng.

"The electricity generated will be primarily transmitted to other regions for consumption, while also meeting local power needs in Tibet," state news agency Xinhua reported after the groundbreaking ceremony in southeastern Tibet's Nyingchi.

• "Công suất điện được tạo ra sẽ chủ yếu được truyền đến các khu vực khác để tiêu thụ, đồng thời đáp ứng nhu cầu điện địa phương ở Tây Tạng," theo báo cáo của hãng thông tấn nhà nước Tân Hoa Xã sau buổi lễ khởi công tại Nyingchi, phía đông nam Tây Tạng.

Once built, the dam could dwarf the record-breaking Three Gorges Dam on the Yangtze River in central China -- and have a potentially serious impact on millions of people downstream in India and Bangladesh.

• Khi hoàn thành, đập này có thể vượt qua đập Tam Hiệp kỷ lục trên sông Dương Tử ở trung tâm Trung Quốc -- và có thể gây tác động nghiêm trọng đến hàng triệu người ở hạ lưu tại Ấn Độ và Bangladesh.

The project will entail constructing five hydropower stations, with the total investment estimated to be around 1.2 trillion yuan (US$167.1 billion), Xinhua said.

• Dự án sẽ bao gồm việc xây dựng năm nhà máy thủy điện, với tổng vốn đầu tư ước tính khoảng 1,2 nghìn tỷ nhân dân tệ (167,1 tỷ USD), Tân Hoa Xã cho biết.

India said in January it had raised concerns with China about the project in Tibet, saying it will "monitor and take necessary measures to protect our interests".

• Ấn Độ cho biết vào tháng Giêng rằng họ đã nêu mối quan ngại với Trung Quốc về dự án ở Tây Tạng, nói rằng họ sẽ "theo dõi và thực hiện các biện pháp cần thiết để bảo vệ lợi ích của chúng tôi".

China "has been urged to ensure that the interests of the downstream states of the Brahmaputra are not harmed by activities in upstream areas", India's foreign ministry said then.

• Trung Quốc "đã được yêu cầu đảm bảo rằng lợi ích của các quốc gia hạ lưu sông Brahmaputra không bị ảnh hưởng bởi các hoạt động ở khu vực thượng nguồn", Bộ Ngoại giao Ấn Độ cho biết.

In December, Beijing's foreign ministry said that the project would not have any "negative impact" downstream, adding that China "will also maintain communication with countries at the lower reaches" of the river.

• Vào tháng 12, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết rằng dự án sẽ không có "tác động tiêu cực" đến hạ lưu, đồng thời nói thêm rằng Trung Quốc "sẽ duy trì liên lạc với các nước ở vùng hạ lưu" của con sông.

Besides downstream concerns, environmentalists have also warned about the irreversible impact of such mega projects in the ecologically sensitive Tibetan plateau.

• Ngoài những lo ngại ở hạ lưu, các nhà bảo vệ môi trường cũng đã cảnh báo về tác động không thể đảo ngược của các dự án lớn như vậy trên cao nguyên Tây Tạng nhạy cảm về mặt sinh thái.

Both India and China, neighbors and rival Asian powers, share thousands of kilometers of disputed borders, where tens of thousands of soldiers are posted on either side.

• Cả Ấn Độ và Trung Quốc, hai nước láng giềng và cường quốc cạnh tranh châu Á, chia sẻ hàng nghìn kilômét biên giới tranh chấp, nơi hàng chục nghìn binh sĩ được bố trí ở mỗi bên.

U.S. President Donald Trump sued the Wall Street Journal and its owners, including billionaire Rupert Murdoch, for at least US$10 billion over the newspaper's report that his name was on a 2003 birthday greeting for Jeffrey Epstein.

• Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã kiện Wall Street Journal và các chủ sở hữu của nó, bao gồm tỷ phú Rupert Murdoch, đòi ít nhất 10 tỷ USD vì báo cáo của tờ báo này rằng tên của ông xuất hiện trên một lời chúc mừng sinh nhật năm 2003 gửi Jeffrey Epstein.

The birthday letter reportedly included a sexually suggestive drawing and a reference to secrets they shared.

• Lá thư sinh nhật được cho là bao gồm một bức vẽ gợi ý tình dục và một tham chiếu đến những bí mật mà họ đã chia sẻ.

The lawsuit filed in Miami federal court names Murdoch, Dow Jones, News Corp and its Chief Executive Robert Thomson, and two Wall Street Journal reporters as defendants, saying they defamed Trump and caused him to suffer "overwhelming" financial and reputational harm.

• Vụ kiện được đệ trình tại tòa án liên bang Miami nhắm vào Murdoch, Dow Jones, News Corp và Giám đốc Điều hành của nó Robert Thomson, cùng hai phóng viên của Wall Street Journal, cáo buộc họ phỉ báng Trump và gây cho ông thiệt hại tài chính và danh tiếng "khủng khiếp".

Epstein, the disgraced financier and sex offender, died by suicide in a New York jail cell in 2019.

• Epstein, nhà tài chính bị hạ bệ và tội phạm tình dục, đã tự tử trong một phòng giam ở New York vào năm 2019.

His case has generated conspiracy theories that became popular among Trump's base of supporters who believed the government was covering up Epstein's ties to the rich and powerful.

• Trường hợp của ông đã tạo ra các thuyết âm mưu trở nên phổ biến trong cộng đồng người ủng hộ Trump, những người tin rằng chính phủ đang che đậy mối quan hệ của Epstein với giới giàu có và quyền lực.

Trump has said he parted ways with Epstein before the financier's legal troubles became public in 2006.

• Trump đã nói rằng ông đã chia tay với Epstein trước khi các rắc rối pháp lý của nhà tài chính này trở nên công khai vào năm 2006.

The president has vehemently denied the Journal report, which Reuters has not verified, and had warned Murdoch that he planned to sue. Dow Jones, the parent of the newspaper, is a division of News Corp.

• Tổng thống đã kịch liệt phủ nhận báo cáo của Journal, mà Reuters chưa xác minh, và đã cảnh báo Murdoch rằng ông dự định kiện. Dow Jones, công ty mẹ của tờ báo, là một bộ phận của News Corp.

"We have just filed a POWERHOUSE Lawsuit against everyone involved in publishing the false, malicious, defamatory, FAKE NEWS 'article' in the useless 'rag' that is, The Wall Street Journal," Trump wrote on his Truth Social platform.

• "Chúng tôi vừa mới đệ trình một Vụ kiện KHỔNG LỒ chống lại tất cả những người liên quan đến việc xuất bản bài báo 'tin giả' sai trái, ác ý, phỉ báng trong 'giẻ rách' vô dụng đó là The Wall Street Journal," Trump viết trên nền tảng Truth Social của mình.

"I hope Rupert and his 'friends' are looking forward to the many hours of depositions and testimonies they will have to provide in this case," Trump added.

• "Tôi hy vọng Rupert và 'những người bạn' của ông ta đang mong chờ nhiều giờ lấy lời khai và cung cấp chứng cứ mà họ sẽ phải đối mặt trong vụ kiện này," Trump nói thêm.

A spokesperson for Dow Jones said in a statement: "We have full confidence in the rigor and accuracy of our reporting, and will vigorously defend against any lawsuit."

• Một phát ngôn viên của Dow Jones nói trong một tuyên bố: "Chúng tôi hoàn toàn tin tưởng vào sự nghiêm túc và chính xác của báo cáo của mình, và sẽ kiên quyết bảo vệ chống lại bất kỳ vụ kiện nào."

The lawsuit called Trump's alleged birthday greeting "fake," and said the Journal published its article to harm Trump's reputation.

• Vụ kiện gọi lời chúc mừng sinh nhật được cho là của Trump là "giả mạo," và nói rằng Journal đã xuất bản bài báo để làm tổn hại danh tiếng của Trump.

"Tellingly, the Article does not explain whether Defendants have obtained a copy of the letter, have seen it, have had it described to them, or any other circumstances that would otherwise lend credibility to the Article," the lawsuit said.

• "Thật đáng chú ý, bài báo không giải thích liệu các bị đơn đã nhận được bản sao của lá thư, đã thấy nó, đã được mô tả cho họ, hoặc bất kỳ hoàn cảnh nào khác có thể làm tăng độ tin cậy cho bài báo," vụ kiện nói.

To prevail on his defamation claims, Trump must show the defendants acted with "actual malice," meaning they knew the article was false or acted with reckless disregard for its truth.

• Để thắng trong các cáo buộc phỉ báng, Trump phải chứng minh rằng các bị đơn hành động với "ác ý thực sự," nghĩa là họ biết bài báo là sai hoặc hành động với sự coi thường liều lĩnh đối với sự thật.

A $10 billion award would far exceed the largest defamation judgments and settlements in recent history.

• Giải thưởng 10 tỷ USD sẽ vượt xa các phán quyết và dàn xếp phỉ báng lớn nhất trong lịch sử gần đây.

These include a $1.5 billion judgment against conspiracy theorist Alex Jones, and Fox News' settlement with Dominion Voting Systems for $787.5 million.

• Các ví dụ bao gồm một phán quyết 1,5 tỷ USD chống lại nhà lý thuyết âm mưu Alex Jones, và thỏa thuận của Fox News với Dominion Voting Systems trị giá 787,5 triệu USD.

"Ten billion dollars is a ridiculously high number," said Jesse Gessin, a lawyer with experience in defamation and First Amendment litigation. "It would be the largest defamation verdict in U.S. history."

• "Mười tỷ USD là một con số cực kỳ cao," Jesse Gessin, một luật sư có kinh nghiệm trong các vụ kiện về phỉ báng và Tu chính án thứ nhất, cho biết. "Nó sẽ là phán quyết phỉ báng lớn nhất trong lịch sử Hoa Kỳ."

Vietnam's electric motorbike market is expected to boom as its two largest cities, Hanoi and HCMC, move to restrict gasoline-powered two-wheelers in a push for greener transport.

• Thị trường xe máy điện ở Việt Nam dự kiến sẽ bùng nổ khi hai thành phố lớn nhất của nước này, Hà Nội và TP.HCM, chuyển sang hạn chế xe hai bánh chạy xăng trong nỗ lực thúc đẩy giao thông xanh hơn.

Hanoi is set to ban gasoline two-wheel vehicles within its Ring Road 1, or most of the capital's downtown areas, from July 1 next year.

• Hà Nội dự kiến sẽ cấm các phương tiện hai bánh chạy xăng trong Vành đai 1, hoặc hầu hết các khu vực trung tâm thành phố, từ ngày 1 tháng 7 năm tới.

The ban will expand to Ring Road 2 on January 1, 2028, and will include personal cars using fossil fuels.

• Lệnh cấm sẽ mở rộng ra Vành đai 2 vào ngày 1 tháng 1 năm 2028, và sẽ bao gồm cả xe ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch.

By 2030 the restriction will extend to Ring Road 3, the outermost of the concentric ring roads.

• Đến năm 2030, hạn chế sẽ mở rộng ra Vành đai 3, vòng ngoài cùng của các đường vành đai đồng tâm.

HCMC, while yet to confirm a timeline for similar bans, is considering zones for prioritizing green vehicles and limiting gasoline and diesel cars and motorcycles in areas, including downtown the outlying area of Can Gio and the Con Dao Special Zone.

• TP.HCM, mặc dù chưa xác nhận thời gian biểu cho các lệnh cấm tương tự, đang xem xét các khu vực ưu tiên cho các phương tiện xanh và hạn chế xe ô tô và xe máy chạy xăng và dầu diesel ở các khu vực, bao gồm trung tâm thành phố và khu vực ngoại ô Cần Giờ và Khu đặc biệt Côn Đảo.

A person drives a VinFast electric motorbike. Photo courtesy of VinFast

• Một người lái xe máy điện VinFast. Ảnh do VinFast cung cấp

The restrictions in Hanoi and HCMC could reshape Vietnam’s motorcycle market.

• Các hạn chế ở Hà Nội và TP.HCM có thể thay đổi thị trường xe máy của Việt Nam.

As the nation’s largest population centers with vibrant economies, the two cities are among the top consumers of motorcycles.

• Là những trung tâm dân cư lớn nhất của quốc gia với nền kinh tế sôi động, hai thành phố này nằm trong số những người tiêu thụ xe máy hàng đầu.

Electric bikes made an entry in the early 2000s, laying the foundation for the EV market, with students being the biggest consumers since they do not need a driver’s license for two-wheel EVs.

• Xe đạp điện đã xuất hiện từ đầu những năm 2000, đặt nền tảng cho thị trường xe điện, với học sinh là người tiêu dùng lớn nhất vì họ không cần bằng lái xe cho xe hai bánh điện.

The bikes were mostly imported from China and affordable.

• Các xe đạp điện chủ yếu được nhập khẩu từ Trung Quốc và có giá cả phải chăng.

Detech, a local brand with a factory in the northern province of Hung Yen, was the only homegrown player.

• Detech, một thương hiệu địa phương với nhà máy ở tỉnh Hưng Yên, là người chơi nội địa duy nhất.

After 2010 new brands emerged, mainly in northern Vietnam. Dibao was set up in 2011, Pega (formerly HKbike) in 2012, DK Bike in 2014, and Anbico in 2015. VinFast, with the backing of conglomerate Vingroup, entered the market in 2018.

• Sau năm 2010, các thương hiệu mới xuất hiện, chủ yếu ở miền Bắc Việt Nam. Dibao được thành lập năm 2011, Pega (trước đây là HKbike) năm 2012, DK Bike năm 2014 và Anbico năm 2015. VinFast, với sự hỗ trợ của tập đoàn Vingroup, đã tham gia thị trường năm 2018.

The same year another local brand, Selex Motors, began selling its products. Dat Bike launched the following year.

• Cùng năm đó, một thương hiệu địa phương khác, Selex Motors, bắt đầu bán sản phẩm của mình. Dat Bike ra mắt vào năm sau.

In 2019 came Yadea of China, the world’s top-selling electric two-wheeler brand, establishing two large factories in the northern province of Bac Giang with ambitions to produce two million vehicles annually.

• Năm 2019, Yadea của Trung Quốc, thương hiệu xe hai bánh điện bán chạy nhất thế giới, đã thành lập hai nhà máy lớn ở tỉnh Bắc Giang với tham vọng sản xuất hai triệu xe hàng năm.

In 2024 another Chinese giant, Tailg, came, building a plant in Hung Yen with a capacity of 350,000 vehicles a year.

• Năm 2024, một đại gia Trung Quốc khác, Tailg, đã xây dựng một nhà máy ở Hưng Yên với công suất 350,000 xe mỗi năm.

Traditional gasoline motorbike producers have also eyed the emerging market.

• Các nhà sản xuất xe máy chạy xăng truyền thống cũng đã để mắt đến thị trường mới nổi.

Japanese giant Yamaha launched its first electric motorcycle, the Neo’s, priced at VND50 million, in 2022.

• Gã khổng lồ Nhật Bản Yamaha đã ra mắt chiếc xe máy điện đầu tiên của mình, Neo’s, với giá 50 triệu đồng, vào năm 2022.

Honda, the biggest motorbike seller in Vietnam with an over 80% market share, unveiled its first electric models in 2024.

• Honda, người bán xe máy lớn nhất Việt Nam với thị phần trên 80%, đã công bố các mẫu xe điện đầu tiên của mình vào năm 2024.

The Honda ICON e:, priced at up to VND27.3 million, reached consumers in April this year, while the premium CUV e: is currently available only for lease.

• Honda ICON e:, với giá lên đến 27.3 triệu đồng, đã đến tay người tiêu dùng vào tháng 4 năm nay, trong khi CUV e: cao cấp hiện chỉ có sẵn để cho thuê.

Suzuki, SYM and Piaggio, the two remaining members of the Vietnam Association of Motorcycle Manufacturers, have yet to release fully electric models.

• Suzuki, SYM và Piaggio, hai thành viên còn lại của Hiệp hội Các Nhà sản xuất Xe máy Việt Nam, vẫn chưa ra mắt các mẫu xe hoàn toàn điện.

VinFast, the only manufacturer to release data, said it sold nearly 71,000 units last year, roughly equivalent to 3% of the five VAMM members’ gasoline motorcycle market of 2.65 million units.

• VinFast, nhà sản xuất duy nhất công bố dữ liệu, cho biết đã bán gần 71,000 xe vào năm ngoái, tương đương khoảng 3% thị trường xe máy chạy xăng của năm thành viên VAMM với 2.65 triệu xe.

Official statistics on annual electric motorcycle sales are unavailable.

• Các thống kê chính thức về doanh số bán xe máy điện hàng năm chưa có sẵn.

In 2020 local brands held 70% of the market share, with VinFast leading the pack, according to the International Council on Clean Transportation (ICCT).

• Năm 2020, các thương hiệu nội địa chiếm 70% thị phần, với VinFast dẫn đầu, theo Hội đồng Quốc tế về Giao thông Sạch (ICCT).

Policy boost

• Tăng cường chính sách

Industry analysts think Hanoi’s phased ban on gasoline motorcycles, and potentially HCMC’s, will profoundly change Vietnam’s motorcycle market.

• Các nhà phân tích ngành công nghiệp cho rằng lệnh cấm từng bước của Hà Nội đối với xe máy chạy xăng, và có thể là TP.HCM, sẽ thay đổi sâu sắc thị trường xe máy của Việt Nam.

The vehicle remains the main mode of transport due to factors like affordability, infrastructure and flexibility.

• Phương tiện này vẫn là phương thức chính để di chuyển do các yếu tố như giá cả phải chăng, cơ sở hạ tầng và tính linh hoạt.

A 2022 ICCT study said two-wheel vehicles met 72.6% of transport needs in Hanoi and 82% in HCMC.

• Một nghiên cứu của ICCT năm 2022 cho biết các phương tiện hai bánh đáp ứng 72.6% nhu cầu di chuyển ở Hà Nội và 82% ở TP.HCM.

Honda, the country’s leading motorbike brand, said Hanoi accounted for 8-9% of its sales of almost 2.15 million units last year.

• Honda, thương hiệu xe máy hàng đầu của quốc gia, cho biết Hà Nội chiếm 8-9% doanh số của họ với gần 2.15 triệu xe vào năm ngoái.

Policy changes in the capital would have major impact on the company, a Honda spokesperson said.

• Các thay đổi chính sách ở thủ đô sẽ có tác động lớn đến công ty, một phát ngôn viên của Honda cho biết.

"The shift to eco-friendly vehicles in densely populated urban areas like Hanoi’s Ring Road 1 poses significant challenges."

• "Sự chuyển đổi sang các phương tiện thân thiện với môi trường ở các khu vực đô thị đông dân cư như Vành đai 1 của Hà Nội đặt ra những thách thức đáng kể."

ICON e:, the first electric motorbike of Honda to be sold in Vietnam. Photo by VnExpress/Luong Dung

• ICON e:, chiếc xe máy điện đầu tiên của Honda được bán ở Việt Nam. Ảnh của VnExpress/Lương Dũng

Replacing such a large number of internal combustion engine vehicles within such a short period would create financial and logistical pressures, they said, adding that infrastructure like charging stations remains inadequate and fire safety, especially in some residential areas, remains a concern.

• Việc thay thế một số lượng lớn xe động cơ đốt trong trong một thời gian ngắn như vậy sẽ tạo ra áp lực tài chính và hậu cần, họ cho biết, thêm rằng cơ sở hạ tầng như trạm sạc vẫn còn thiếu và an toàn cháy nổ, đặc biệt là ở một số khu vực dân cư, vẫn là một mối quan tâm.

Honda wants the deadline deferred to develop technical standards, supportive policies and infrastructure to achieve effective and sustainable transition.

• Honda muốn hoãn thời hạn để phát triển các tiêu chuẩn kỹ thuật, chính sách hỗ trợ và cơ sở hạ tầng để đạt được chuyển đổi hiệu quả và bền vững.

Other manufacturers have yet to outline clear responses to Hanoi’s ban.

• Các nhà sản xuất khác vẫn chưa đưa ra các phản ứng rõ ràng đối với lệnh cấm của Hà Nội.

A Suzuki Vietnam spokesperson said VAMM members would meet next week to discuss strategies for the transition to green vehicles.

• Một phát ngôn viên của Suzuki Việt Nam cho biết các thành viên của VAMM sẽ họp vào tuần tới để thảo luận về các chiến lược chuyển đổi sang các phương tiện xanh.

Currently there are no government incentives for buying electric motorcycles, unlike the case of electric cars, for which registration fees are waived until February 2027.

• Hiện tại không có ưu đãi của chính phủ đối với việc mua xe máy điện, không giống như trường hợp của xe ô tô điện, lệ phí đăng ký được miễn cho đến tháng 2 năm 2027.

Hanoi is studying ways to support the replacement of some 450,000 gasoline motorcycles and covering nearly all costs for new electric vehicles.

• Hà Nội đang nghiên cứu các cách hỗ trợ việc thay thế khoảng 450,000 xe máy chạy xăng và chi trả gần như toàn bộ chi phí cho các phương tiện điện mới.

It is also planning charging zones for electric cars, motorcycles and other clean-energy vehicles.

• Thành phố cũng đang lên kế hoạch các khu vực sạc cho ô tô điện, xe máy và các phương tiện năng lượng sạch khác.

VinFast leads in charging infrastructure investment across the country. Most other EV brands rely on home charging.

• VinFast dẫn đầu trong đầu tư cơ sở hạ tầng sạc trên toàn quốc. Hầu hết các thương hiệu xe điện khác dựa vào việc sạc tại nhà.

Dat Bike, a rare exception, has invested in charging stations, though currently only in HCMC.

• Dat Bike, một trường hợp hiếm hoi, đã đầu tư vào trạm sạc, mặc dù hiện tại chỉ ở TP.HCM.

Around 300 personnel and 30 vessels worked through the night to locate victims of the Sea Wonder cruise boat that overturned in Ha Long Bay.

• Khoảng 300 nhân viên và 30 tàu đã làm việc suốt đêm để tìm kiếm các nạn nhân của tàu du lịch Sea Wonder bị lật ở Vịnh Hạ Long.

The tourist boat carrying 53 people that overturned in Ha Long Bay was pulled ashore early Sunday, with the bodies of three crew members discovered inside, bringing the confirmed death toll to 37.

• Chiếc thuyền du lịch chở 53 người bị lật ở Vịnh Hạ Long đã được kéo vào bờ vào sáng sớm Chủ nhật, với thi thể của ba thành viên thủy thủ đoàn được phát hiện bên trong, nâng tổng số người chết được xác nhận lên 37.

At 1:30 a.m., the navy reported that the bodies were found in the cabin. The fate of the captain remains unknown.

• Lúc 1:30 sáng, hải quân báo cáo rằng các thi thể được tìm thấy trong cabin. Số phận của thuyền trưởng vẫn chưa được xác định.

So far, 37 people have been confirmed dead, 11 were rescued and 5 are still missing after the boat, named Wonder Sea, capsized on Saturday afternoon.

• Đến nay, 37 người đã được xác nhận chết, 11 người được cứu và 5 người vẫn còn mất tích sau khi chiếc thuyền, mang tên Wonder Sea, bị lật vào chiều thứ Bảy.

Rescue teams are now racing to search for the missing people as Storm Wipha is approaching the area.

• Các đội cứu hộ hiện đang chạy đua để tìm kiếm những người mất tích khi Bão Wipha đang tiến gần khu vực này.

According to the National Center for Hydro-Meteorological Forecasting, starting from Sunday evening, the northern part of the Gulf of Tonkin will see strong winds, rising from level 6 (39-49 kph) to level 11 (103-107 kph), with gusts reaching level 14 (150-166 kph). Waves are expected to reach 3–5 meters high near the center of the storm and 2–4 meters elsewhere.

• Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, bắt đầu từ tối Chủ nhật, phía bắc Vịnh Bắc Bộ sẽ có gió mạnh, tăng từ cấp 6 (39-49 km/h) lên cấp 11 (103-107 km/h), với các cơn giật đạt cấp 14 (150-166 km/h). Sóng dự kiến sẽ đạt độ cao 3–5 mét gần trung tâm bão và 2–4 mét ở các khu vực khác.

The Vinh Xanh 58 (Wonder Sea) boat was recovered early on July 20, 2025. Video courtesy of the navy

• Chiếc tàu Vinh Xanh 58 (Wonder Sea) đã được phục hồi vào sáng sớm ngày 20 tháng 7 năm 2025. Video cung cấp bởi hải quân

The Vinh Xanh 58 (Wonder Sea) ship set sail at 12:55 p.m. on Saturday with 48 tourists and 5 crew members for a sightseeing tour on route 2 of Ha Long Bay.

• Tàu Vinh Xanh 58 (Wonder Sea) khởi hành lúc 12:55 chiều thứ Bảy với 48 du khách và 5 thành viên thủy thủ đoàn cho chuyến tham quan tuyến 2 của Vịnh Hạ Long.

According to the itinerary, the captain and also the boat owner, Doan Van Trinh, was to take the guests to visit Cho Da, Dinh Huong, and Ga Choi islets, followed by Sung Sot Cave, Luon Cave, and Ti Top Island, before returning to port the same afternoon.

• Theo lịch trình, thuyền trưởng và cũng là chủ tàu, Đoàn Văn Trinh, sẽ đưa khách tham quan Hòn Chó Đá, Hòn Đỉnh Hương và Hòn Gà Chọi, sau đó là Hang Sửng Sốt, Hang Luồn và Đảo Ti Tốp, trước khi trở về cảng vào cùng buổi chiều.

However, at 1:30 p.m., as the boat reached the eastern side of Dau Go Cave, it was suddenly struck by a storm. Strong winds tilted and flipped the 24-meter-long, 12-ton vessel, causing all passengers and crew to fall into the sea.

• Tuy nhiên, lúc 1:30 chiều, khi thuyền đến phía đông của Hang Đầu Gỗ, nó đột nhiên bị một cơn bão đánh trúng. Gió mạnh đã nghiêng và lật chiếc thuyền dài 24 mét, nặng 12 tấn, khiến tất cả hành khách và thủy thủ đoàn rơi xuống biển.

The Vinh Xanh 58 (Wonder Sea) boat being pulled to shore early on July 20, 2025.. Photo courtesy of the navy

• Chiếc tàu Vinh Xanh 58 (Wonder Sea) được kéo vào bờ vào sáng sớm ngày 20 tháng 7 năm 2025. Ảnh cung cấp bởi hải quân

Authorities mobilized nearly 300 personnel for the rescue operation, including border guards, the navy, police, and port authorities, and 30 vessels of various types. The navy deployed more than 20 special forces divers to assist in the search.

• Các cơ quan chức năng đã huy động gần 300 nhân viên cho cuộc cứu hộ, bao gồm biên phòng, hải quân, cảnh sát và cơ quan cảng, và 30 tàu các loại. Hải quân đã triển khai hơn 20 thợ lặn lực lượng đặc biệt để hỗ trợ tìm kiếm.

Succession at China’s largest soft-drinks producer, Hangzhou Wahaha Group, and the legacy of its late billionaire founder Zong Qinghou are under question amid a family feud for inheritance involving his offspring.

• Sự kế vị tại nhà sản xuất nước giải khát lớn nhất Trung Quốc, Tập đoàn Hangzhou Wahaha, và di sản của nhà sáng lập tỷ phú quá cố Zong Qinghou đang bị nghi ngờ giữa một cuộc tranh cãi gia đình về thừa kế liên quan đến con cái của ông.

Kelly Zong, widely known as the only daughter of the late founder and the current head of the company, is being sued by three people claiming to be her "half brothers and sister," Bloomberg reported last Friday.

• Kelly Zong, được biết đến rộng rãi là con gái duy nhất của nhà sáng lập quá cố và là người đứng đầu hiện tại của công ty, đang bị kiện bởi ba người tự xưng là "anh em cùng cha khác mẹ" của cô, Bloomberg đưa tin vào thứ Sáu tuần trước.

The trio, Jacky, Jessie and Jerry Zong, are seeking to block Kelly from managing assets worth around US$2 billion and also urging her to uphold what they claim was the late Zong’s will, which allegedly promised them trusts worth $700 million each.

• Ba người này, Jacky, Jessie và Jerry Zong, đang tìm cách ngăn cản Kelly quản lý tài sản trị giá khoảng 2 tỷ USD và cũng kêu gọi cô tuân thủ di chúc mà họ cho là của ông Zong quá cố, trong đó hứa hẹn cho họ các quỹ tín thác trị giá 700 triệu USD mỗi người.

The news triggered a wave of online attention, with "Wahaha" and related terms such as "Wahaha Zong Qinghou" climbing the ranks of trending searches on Chinese platform Sina Weibo over the weekend.

• Tin tức này đã gây ra một làn sóng chú ý trực tuyến, với "Wahaha" và các thuật ngữ liên quan như "Wahaha Zong Qinghou" leo lên thứ hạng tìm kiếm xu hướng trên nền tảng Sina Weibo của Trung Quốc vào cuối tuần qua.

With the inheritance dispute set to come before Hong Kong’s High Court on Aug. 1, here is what to know about Wahaha, its late founder, and the responses so far to the feud.

• Với cuộc tranh chấp thừa kế sẽ được đưa ra trước Tòa án Tối cao Hồng Kông vào ngày 1 tháng 8, đây là những điều cần biết về Wahaha, nhà sáng lập quá cố của nó, và các phản ứng cho đến nay về cuộc tranh cãi này.

Zong Qinghou’s rise from humble beginning

• Sự vươn lên từ khởi đầu khiêm tốn của Zong Qinghou

Born in 1945, Zong spent his early years working in salt mines and tea plantations in Zhoushan, Zhejiang, according to China Daily.

• Sinh năm 1945, Zong đã dành những năm đầu đời làm việc tại các mỏ muối và đồn điền trà ở Zhoushan, Chiết Giang, theo China Daily.

It was not until the late 1980s, when he was already in his 40s, that he took his first steps into business.

• Chỉ đến cuối những năm 1980, khi ông đã ở tuổi 40, ông mới bước những bước đầu tiên vào kinh doanh.

Starting small, Zong began by selling snacks at a school canteen in his hometown of Hangzhou before expanding his business. Among his most successful products were bottled water and nutritional drinks for children, sold under the brand "Wahaha," which means "laughing child."

• Bắt đầu từ nhỏ, Zong bắt đầu bằng việc bán đồ ăn nhẹ tại một căng tin trường học ở quê nhà Hàng Châu trước khi mở rộng kinh doanh của mình. Một trong những sản phẩm thành công nhất của ông là nước đóng chai và đồ uống dinh dưỡng cho trẻ em, được bán dưới thương hiệu "Wahaha," có nghĩa là "đứa trẻ cười."

Zong later took over a struggling state-owned factory to scale up production and built a vast network of distributors to sell his products nationwide.

• Zong sau đó đã tiếp quản một nhà máy nhà nước đang gặp khó khăn để mở rộng sản xuất và xây dựng một mạng lưới phân phối rộng lớn để bán sản phẩm của mình trên toàn quốc.

At its height, Wahaha operated with more than 7,000 distributors, over 100,000 wholesalers and millions of retail points across China.

• Ở đỉnh cao, Wahaha hoạt động với hơn 7.000 nhà phân phối, hơn 100.000 nhà bán buôn và hàng triệu điểm bán lẻ trên khắp Trung Quốc.

He topped Forbes’ list of China’s richest people in 2010 and 2012, with estimated fortunes of $8 billion and $10 billion, respectively.

• Ông đứng đầu danh sách những người giàu nhất Trung Quốc của Forbes vào các năm 2010 và 2012, với tài sản ước tính lần lượt là 8 tỷ USD và 10 tỷ USD.

Zong passed away last February at the age of 79. As of 2023, his net worth stood at $5.9 billion.

• Zong qua đời vào tháng Hai năm ngoái ở tuổi 79. Tính đến năm 2023, tài sản của ông ước tính là 5.9 tỷ USD.

Kelly Zong steps into her father’s shoes

• Kelly Zong bước vào vai trò của cha mình

Zong Qinghou (R), founder and chairman of Wahaha Group, and his daughter Zong Fuli attend an award ceremony in Hangzhou city, east China's Zhejiang province, Jan. 12, 2012. Photo by Oriental Image via Reuters

• Zong Qinghou (R), nhà sáng lập và chủ tịch Tập đoàn Wahaha, và con gái ông Zong Fuli tham dự một lễ trao giải tại thành phố Hàng Châu, tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc, ngày 12 tháng 1 năm 2012. Ảnh của Oriental Image qua Reuters

Known as the "Princess of Wahaha," Kelly took the helm of the beverage group following Zong’s death.

• Được biết đến với tên gọi "Công chúa của Wahaha," Kelly đã tiếp quản tập đoàn đồ uống sau khi Zong qua đời.

After Kelly took on her father’s role, a shareholder dispute broke out over her leadership, prompting her to suddenly resign as vice chairman and CEO last July. But within a week, the firm announced that the matter had been resolved amicably and Kelly returned as its chairman and CEO, as reported by Forbes.

• Sau khi Kelly nhận vai trò của cha mình, một tranh chấp cổ đông đã nổ ra về sự lãnh đạo của cô, khiến cô đột ngột từ chức phó chủ tịch và CEO vào tháng Bảy năm ngoái. Nhưng trong vòng một tuần, công ty thông báo rằng vấn đề đã được giải quyết một cách hòa giải và Kelly trở lại làm chủ tịch và CEO của nó, theo Forbes.

Before this, Kelly, who graduated from the U.S.’ Pepperdine University, had already played a key role in the company’s efforts to attract younger consumers.

• Trước đó, Kelly, người tốt nghiệp Đại học Pepperdine của Mỹ, đã đóng một vai trò quan trọng trong nỗ lực của công ty nhằm thu hút người tiêu dùng trẻ hơn.

Her initiatives included selecting a new brand ambassador, working on TV product placements and bringing in influencers.

• Các sáng kiến của cô bao gồm việc chọn một đại sứ thương hiệu mới, làm việc trên việc đặt sản phẩm trên TV và đưa các người ảnh hưởng vào.

Despite these efforts, the company has faced challenges. Its annual revenue fell 35% from its 2013 peak to 51.2 billion yuan (US$7.22 billion) in 2022—the most recent year with available data.

• Dù có những nỗ lực này, công ty đã gặp phải những thách thức. Doanh thu hàng năm của nó đã giảm 35% từ đỉnh cao năm 2013 xuống còn 51.2 tỷ nhân dân tệ (7.22 tỷ USD) vào năm 2022—năm gần nhất có dữ liệu.

Wahaha’s response to the family feud

• Phản ứng của Wahaha đối với cuộc tranh cãi gia đình

Wahaha addressed the lawsuits with a brief statement, emphasizing that the issue is a private family matter unrelated to the company’s operations, according to the Global Times.

• Wahaha đã giải quyết các vụ kiện bằng một tuyên bố ngắn gọn, nhấn mạnh rằng vấn đề này là một vấn đề gia đình riêng tư không liên quan đến hoạt động của công ty, theo Global Times.

"This is a family matter unrelated to the company's operations or business. The company will not be offering any official comment or response."

• "Đây là một vấn đề gia đình không liên quan đến hoạt động hay kinh doanh của công ty. Công ty sẽ không cung cấp bất kỳ bình luận hay phản hồi chính thức nào."

What the legal fight could mean for Wahaha

• Cuộc chiến pháp lý có thể có ý nghĩa gì đối với Wahaha

The legal battle between Kelly and the three individuals claiming to be her half-siblings has cast uncertainty over succession at Wahaha, the South China Morning Post reported.

• Cuộc chiến pháp lý giữa Kelly và ba cá nhân tự xưng là anh chị em cùng cha khác mẹ đã tạo ra sự không chắc chắn về sự kế vị tại Wahaha, theo South China Morning Post.

In China, many second-generation heirs to family-run businesses studied abroad and tend to have different priorities, strategies and risk appetite from their parents.

• Ở Trung Quốc, nhiều người thừa kế thế hệ thứ hai của các doanh nghiệp gia đình đã du học nước ngoài và có xu hướng ưu tiên, chiến lược và khả năng chấp nhận rủi ro khác với cha mẹ họ.

The feud may also shake consumer confidence in Wahaha, a brand once closely associated with the late Zong’s integrity and rags-to-riches image.

• Cuộc tranh cãi cũng có thể làm lung lay niềm tin của người tiêu dùng vào Wahaha, một thương hiệu từng gắn liền chặt chẽ với hình ảnh trung thực và từ nghèo khó mà lên của ông Zong quá cố.

Even before the dispute, Wahaha has been grappling with growing competition from domestic players like Nongfu Spring. With consumer demand weakening amid an economic slowdown, the company now faces even tougher challenges ahead.

• Ngay cả trước khi xảy ra tranh chấp, Wahaha đã phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng gia tăng từ các đối thủ trong nước như Nongfu Spring. Với nhu cầu tiêu dùng suy yếu giữa bối cảnh suy thoái kinh tế, công ty hiện đang đối mặt với những thách thức còn lớn hơn trước mắt.

Impact on China’s business community

• Tác động đối với cộng đồng doanh nghiệp Trung Quốc

The public inheritance dispute has sent ripples through the country’s business community and raised doubts about the sustainability of family firms.

• Cuộc tranh chấp thừa kế công khai đã gây ra những gợn sóng qua cộng đồng doanh nghiệp của đất nước và dấy lên nghi ngờ về tính bền vững của các công ty gia đình.

With Zong being such a respected tycoon, scandals involving him could undermine confidence in family-run firms. Private firms account for 60% of China’s total economic output.

• Với việc Zong là một nhà tài phiệt được kính trọng như vậy, các vụ bê bối liên quan đến ông có thể làm suy yếu niềm tin vào các công ty gia đình. Các công ty tư nhân chiếm 60% tổng sản lượng kinh tế của Trung Quốc.

"Zong [Qinghou] has long been a respected tycoon, but the stories about his other children made me suspect his honesty and succession plans," commented Zhang Mingjun, an entrepreneur in the field of electrical engineering in Shanghai.

• "Zong [Qinghou] từ lâu đã là một nhà tài phiệt được kính trọng, nhưng những câu chuyện về những đứa con khác của ông đã khiến tôi nghi ngờ về sự trung thực và kế hoạch kế vị của ông," bình luận của Zhang Mingjun, một doanh nhân trong lĩnh vực kỹ thuật điện ở Thượng Hải.

"As a small company boss, I feel that more people will cast doubts on our integrity and sustainability."

• "Với tư cách là một ông chủ công ty nhỏ, tôi cảm thấy rằng nhiều người sẽ nghi ngờ về tính trung thực và tính bền vững của chúng tôi."

Faye Ho, the granddaughter of late Macau casino tycoon Stanley Ho, has been seen selling clothes at a car boot sale in London, an image far removed from her family's lavish wealth and high-profile legacy.

• Faye Ho, cháu gái của tỷ phú sòng bạc Macau quá cố Stanley Ho, đã bị bắt gặp bán quần áo tại một chợ trời ở London, hình ảnh hoàn toàn khác xa với sự giàu có xa hoa và di sản nổi tiếng của gia đình cô.

In an Instagram post, Faye, 50, was seen wearing a casual outfit, smiling while sitting in the open boot of her car, surrounded by clothing racks and accessories.

• Trong một bài đăng trên Instagram, Faye, 50 tuổi, được nhìn thấy mặc một bộ trang phục giản dị, mỉm cười trong khi ngồi ở thùng xe mở của mình, xung quanh là các giá treo quần áo và phụ kiện.

"In London... set up a stall as a vendor," she wrote in Chinese, as reported by 8days.

• "Tại London... dựng một gian hàng như người bán hàng," cô viết bằng tiếng Trung, theo báo cáo của 8days.

Her humble appearance at the market, in stark contrast to the wealth often associated with her family, received praise from netizens. While some members of the Ho family were embroiled in disputes over the late tycoon's estate, valued at over HK$1.72 billion (US$223.6 million), Faye stayed out of the drama.

• Sự xuất hiện giản dị của cô tại chợ, trái ngược hoàn toàn với sự giàu có thường liên kết với gia đình cô, đã nhận được lời khen ngợi từ cư dân mạng. Trong khi một số thành viên của gia đình Ho đang dính líu vào các tranh chấp về tài sản của tỷ phú quá cố, trị giá hơn HK$1.72 tỷ (US$223.6 triệu), Faye không tham gia vào drama này.

"While the second, third, and fourth families show off their wealth, Faye Ho is showing us that true elite awakening is about choosing freedom over fortune," one netizen commented.

• "Khi các gia đình thứ hai, thứ ba và thứ tư khoe khoang sự giàu có, Faye Ho đang cho chúng ta thấy rằng sự thức tỉnh thực sự của tầng lớp tinh hoa là chọn tự do thay vì tài sản," một cư dân mạng bình luận.

Faye Ho, granddaughter of casino tycoon Stanley Ho. Photo courtesy of Faye's Instagram

• Faye Ho, cháu gái của tỷ phú sòng bạc Stanley Ho. Ảnh: Instagram của Faye

Stanley, who passed away in 2020 at the age of 99, was once ranked the 17th wealthiest individual in Asia by Bloomberg, with an estimated net worth of $14.9 billion in 2019.

• Stanley, người qua đời năm 2020 ở tuổi 99, từng được Bloomberg xếp hạng là người giàu thứ 17 ở châu Á, với tài sản ước tính là $14.9 tỷ vào năm 2019.

Faye is whose father Robert is Stanley’s oldest son and his first wifeClementina Angela Leitao, has lived in the UK for many years.

• Faye, có cha là Robert, con trai cả của Stanley và vợ đầu tiên Clementina Angela Leitao, đã sống ở Vương quốc Anh trong nhiều năm.

In 1981, her parentswere killed in a car accident in Portugal. She was raised by her grandfather in Macau before moving to the UK at age 13 to attend boarding school.

• Năm 1981, bố mẹ cô bị thiệt mạng trong một vụ tai nạn xe hơi tại Bồ Đào Nha. Cô được ông nội nuôi dưỡng ở Macau trước khi chuyển đến Vương quốc Anh năm 13 tuổi để học nội trú.

In 2016, Faye was diagnosed with stage 3 breast cancer, a battle she eventually overcame. Reflecting on the experience, she said, "My self-esteem was knocked down quite badly. It took a bit of time for me to build it all back up. It makes you realize how fragile life is. I was given another chance."

• Năm 2016, Faye được chẩn đoán mắc ung thư vú giai đoạn 3, một trận chiến mà cô cuối cùng đã vượt qua. Nhìn lại trải nghiệm này, cô nói, "Lòng tự trọng của tôi bị đánh sập khá nặng nề. Phải mất một thời gian để tôi xây dựng lại tất cả. Nó khiến bạn nhận ra cuộc sống mong manh như thế nào. Tôi đã được cho một cơ hội khác."

Rather than be defeated by adversity, Faye redirected her resilience into her passion for motorsports.

• Thay vì bị đánh bại bởi nghịch cảnh, Faye đã chuyển sự kiên cường của mình vào niềm đam mê đua xe.

In 2021, she acquired the British racing team Smiths Racing, rebranding it as FHO Racing. As the only female team owner in British motorcycle racing, Faye is a strong advocate for gender equality in the "male-dominated" sport.

• Năm 2021, cô đã mua lại đội đua Smiths Racing của Anh, tái thương hiệu nó thành FHO Racing. Là nữ chủ sở hữu đội đua duy nhất trong đua xe mô tô Anh, Faye là người ủng hộ mạnh mẽ cho sự bình đẳng giới trong môn thể thao "nam thống trị" này.

Faye also aims to support young female racers, finding joy in seeing their smiles and hearing that she has changed their lives.

• Faye cũng nhắm đến việc hỗ trợ các nữ tay đua trẻ, tìm thấy niềm vui khi thấy họ cười và nghe rằng cô đã thay đổi cuộc sống của họ.

In 2003, Faye married Michael in an extravagant ceremony, and they have two children. They divorced in 2009. In 2023, she married Stuart Higgs, the British Superbike Series Director.

• Năm 2003, Faye kết hôn với Michael trong một lễ cưới xa hoa, và họ có hai con. Họ ly hôn năm 2009. Năm 2023, cô kết hôn với Stuart Higgs, Giám đốc Series British Superbike.