Vietnamese parents struggle to accept growing trend of marriage after 30

"Is fate playing a joke on your mother and me?" he concluded the letter.

• "Định mệnh có đang đùa giỡn với mẹ và ba không?" ông kết luận trong bức thư.

Thirty years ago Thach and his wife moved their family from a remote area to a town in Nghe An Province with one goal: to provide education to their children. Now all their children hold university degrees and have stable jobs. While their two sons married over a decade ago, their daughters, aged 34 and 31, show no interest in marriage.

• Ba mươi năm trước, Thạch và vợ chuyển gia đình từ một khu vực xa xôi đến một thị trấn ở tỉnh Nghệ An với một mục tiêu duy nhất: cung cấp giáo dục cho các con. Giờ đây, tất cả các con của họ đều có bằng đại học và công việc ổn định. Trong khi hai con trai đã kết hôn hơn mười năm trước, hai con gái, 34 và 31 tuổi, không có hứng thú với hôn nhân.

Thach says that as he enters the later stages of life, material things like wealth and a large house no longer concern him; all he wishes is to see his daughters settle down. His wife, Hoa, 65, shares the same worry. It is not fear of them staying single forever but a desire for them to find a lifelong partner. "My husband and I will die eventually. No matter how much the four of them love each other, it will never compare to having a spouse."

• Thạch nói rằng khi ông bước vào giai đoạn cuối của cuộc đời, những thứ vật chất như tài sản và ngôi nhà lớn không còn quan trọng nữa; tất cả những gì ông mong muốn là thấy các con gái yên bề gia thất. Vợ ông, Hoa, 65 tuổi, chia sẻ cùng nỗi lo lắng. Không phải sợ các con sẽ ở vậy mãi, mà là mong muốn chúng tìm được người bạn đời. "Chồng tôi và tôi rồi cũng sẽ qua đời. Dù bốn đứa yêu thương nhau đến đâu, cũng không thể so sánh với việc có một người bạn đời."

Thach and Hoa’s concerns are shared by many Vietnamese parents facing a growing tension between traditional expectations of marrying before 30 and the modern trend of prioritizing personal freedom.

• Nỗi lo của Thạch và Hoa được nhiều bậc cha mẹ Việt Nam chia sẻ, khi họ đối mặt với sự căng thẳng ngày càng tăng giữa kỳ vọng truyền thống về việc kết hôn trước tuổi 30 và xu hướng hiện đại ưu tiên tự do cá nhân.

In recent years the average age of marriage in Vietnam has steadily increased: It was 24.1 years in 1999, 25.2 in 2019 and reaching 27.2 in 2023. In HCMC, the average age has surpassed 30. Staying single, marrying later or opting for a DINK (dual income, no kids) lifestyle is becoming common. Yet many parents still swear "My children can only find true happiness once they are married."

• Trong những năm gần đây, độ tuổi kết hôn trung bình ở Việt Nam đã tăng đều đặn: Năm 1999 là 24,1 tuổi, năm 2019 là 25,2 tuổi và đến năm 2023 đạt 27,2 tuổi. Tại TP.HCM, độ tuổi trung bình đã vượt qua 30. Việc ở độc thân, kết hôn muộn hoặc chọn lối sống DINK (cả hai vợ chồng đi làm, không có con) đang trở nên phổ biến. Tuy nhiên, nhiều bậc cha mẹ vẫn khẳng định "Con cái chỉ có thể tìm thấy hạnh phúc thực sự khi đã kết hôn."

Sociology professor Nguyen Huu Minh, in a 2022 article published in the "Vietnam Social Sciences" journal, noted a fundamental shift in how Vietnamese people choose their life partners. Parents’ influence over their children's marriage decisions has significantly declined, he wrote, saying only 4% let their parents decide, 14% consult with their parents who then make the final decision, 69% choose their partner and then seek their parents' blessing, and 13% make the decision entirely on their own.

• Giáo sư xã hội học Nguyễn Hữu Minh, trong một bài viết năm 2022 đăng trên tạp chí "Khoa học xã hội Việt Nam", đã ghi nhận một sự thay đổi cơ bản trong cách người Việt chọn bạn đời. Ảnh hưởng của cha mẹ đối với quyết định hôn nhân của con cái đã giảm đáng kể, ông viết, chỉ có 4% để cha mẹ quyết định, 14% tham khảo ý kiến cha mẹ rồi để cha mẹ đưa ra quyết định cuối cùng, 69% chọn đối tác rồi xin phúc lành của cha mẹ, và 13% hoàn toàn tự quyết định.

"Young people are less dependent on their families and have more autonomy. Individual preferences now outweigh family or lineage considerations in marriage."

• "Người trẻ ít phụ thuộc vào gia đình hơn và có nhiều quyền tự chủ hơn. Sở thích cá nhân hiện nay quan trọng hơn so với cân nhắc về gia đình hay dòng tộc trong hôn nhân."

A Vietnamese bride in wedding dress. Illustration by Pexels

• Một cô dâu Việt Nam trong trang phục cưới. Minh họa bởi Pexels

At a discussion in HCMC on Oct. 11 on late marriages and the city’s declining birth rate, many parents voiced their concerns. One mother lamented that her 26-year-old daughter had just announced plans to study for a master’s degree abroad. "If she plans to pursue further studies, when will she get married and have children?" she asked anxiously.

• Tại một cuộc thảo luận ở TP.HCM vào ngày 11 tháng 10 về việc kết hôn muộn và tỷ lệ sinh giảm của thành phố, nhiều bậc cha mẹ đã bày tỏ sự lo lắng của mình. Một người mẹ than thở rằng con gái 26 tuổi của bà vừa thông báo kế hoạch học thạc sĩ ở nước ngoài. "Nếu con bé dự định học lên cao hơn, khi nào nó sẽ kết hôn và sinh con?" bà lo lắng hỏi.

According to sociologist and psychologist Dr. Pham Thi Thuy, there are three main reasons why parents feel this way. First, Vietnamese culture places a heavy emphasis on parents only being at peace once their children are married, with many viewing their child’s single status as their own failure.

• Theo nhà xã hội học và tâm lý học Tiến sĩ Phạm Thị Thúy, có ba lý do chính khiến cha mẹ cảm thấy như vậy. Thứ nhất, văn hóa Việt Nam đặt nặng việc cha mẹ chỉ yên tâm khi con cái đã kết hôn, với nhiều người xem tình trạng độc thân của con là thất bại của chính mình.

"A child’s marriage thus becomes a measure of whether parents have fulfilled their responsibilities." Second, many parents want grandchildren while they are still healthy enough to help raise them, she says. "Marriage should follow the children’s plans, but it is often forced to fit their parents’ ‘schedule.’"

• "Hôn nhân của con cái do đó trở thành thước đo xem cha mẹ đã hoàn thành trách nhiệm hay chưa." Thứ hai, nhiều bậc cha mẹ muốn có cháu khi họ vẫn còn đủ sức khỏe để giúp nuôi dạy chúng, bà nói. "Hôn nhân nên tuân theo kế hoạch của con cái, nhưng thường bị ép buộc phải phù hợp với 'lịch trình' của cha mẹ."

Third, a generational gap has widened. Parents who grew up in difficult times see marriage as a necessity, while their children, having been raised in better conditions, have more freedom to pursue careers, interests and broaden their horizons, she points out. Late or no marriage at all has thus become a growing trend, she says.

• Thứ ba, khoảng cách thế hệ đã mở rộng. Cha mẹ lớn lên trong thời kỳ khó khăn coi hôn nhân là cần thiết, trong khi con cái họ, được nuôi dưỡng trong điều kiện tốt hơn, có nhiều tự do hơn để theo đuổi sự nghiệp, sở thích và mở rộng tầm nhìn, bà chỉ ra. Kết hôn muộn hoặc không kết hôn trở thành xu hướng ngày càng tăng, bà nói.

Ngoc Lan, 60, of Thai Binh Province says that for the last five Tet (Lunar New Year) holidays she and her husband have been telling their son, "Next year you must bring home a wife." Their son, now nearly 40, shows no interest in marriage. Lan, once proud of her son’s overseas education and PhD, now sometimes regrets letting him "study too much."

• Ngọc Lan, 60 tuổi, tỉnh Thái Bình, nói rằng trong năm Tết (nguyên đán) vừa qua, bà và chồng liên tục nhắc nhở con trai, "Năm sau con phải mang vợ về nhà." Con trai bà, giờ gần 40 tuổi, không có hứng thú với hôn nhân. Lan, từng tự hào về việc con trai du học và có bằng Tiến sĩ, giờ thỉnh thoảng hối hận vì đã để con "học quá nhiều."

Despite arranging several matchmaking sessions for their son, they have had no success. Once she set up a date with a girl from their village who worked near his office in Hanoi, but on the day of the date he went to play football and forgot. "At your age we should be enjoying peace, but instead, we are worrying ourselves to death," she angrily scolded him once over the phone.

• Dù đã sắp xếp nhiều buổi mai mối cho con trai, họ vẫn không thành công. Có lần bà sắp xếp một buổi hẹn với cô gái trong làng làm gần văn phòng con trai ở Hà Nội, nhưng vào ngày hẹn, anh đi đá bóng và quên mất. "Ở tuổi này chúng ta đáng ra phải được hưởng thụ sự yên bình, nhưng thay vào đó, chúng ta lo lắng đến chết," bà giận dữ mắng con qua điện thoại.

"My life is none of your concern," he replied and hung up.

• "Cuộc sống của con không phải việc của ba mẹ," anh trả lời và cúp máy.

For nearly a decade Thach has raised 50 chickens and two pigs each year, hoping to use them for his children’s weddings. But his dream remains unfulfilled. His wife has visited countless temples to pray for their children’s marriage prospects and performed rituals to "cut off spiritual attachments" believed to interfere with their ability to find love, but no son-in-law has appeared.

• Gần một thập kỷ, Thạch nuôi 50 con gà và hai con lợn mỗi năm, hy vọng dùng chúng cho đám cưới của con cái. Nhưng giấc mơ của ông vẫn chưa thành hiện thực. Vợ ông đã đến vô số đền chùa để cầu nguyện cho triển vọng hôn nhân của con và thực hiện các nghi lễ để "cắt đứt các mối quan hệ tâm linh" được cho là cản trở khả năng tìm tình yêu của chúng, nhưng vẫn chưa có rể xuất hiện.

One of his daughters confides that her parents often pressure her with hurtful comments. What pains her more is seeing them scrimp on expenses to save for her dowry. She has resolved to marry if she finds the right partner. "Not marrying will be unfair to my parents, but marrying someone incompatible and being unhappy will be unfair to myself."

• Một trong những người con gái tâm sự rằng bố mẹ thường gây áp lực cho cô bằng những lời nói tổn thương. Điều làm cô đau lòng hơn là thấy họ tằn tiện chi tiêu để dành tiền cho sính lễ của cô. Cô đã quyết định sẽ kết hôn nếu tìm được người phù hợp. "Không kết hôn sẽ là bất công với bố mẹ, nhưng kết hôn với người không hợp và không hạnh phúc sẽ là bất công với chính mình."

Delving into parents’ psychology, expert La Linh Nga explains it is dictated by traditional village culture and they acutely feel societal pressure. Even today most parents view marriage as the path to happiness, stability and fulfillment. After building a career, the next step is settling down, goes the logic.

• Đào sâu vào tâm lý của cha mẹ, chuyên gia La Linh Nga giải thích rằng nó bị chi phối bởi văn hóa làng truyền thống và họ cảm nhận áp lực xã hội một cách rõ ràng. Ngay cả ngày nay, hầu hết các bậc cha mẹ coi hôn nhân là con đường đến hạnh phúc, ổn định và hoàn thiện. Sau khi xây dựng sự nghiệp, bước tiếp theo là yên bề gia thất, đó là logic.

When children delay marriage, it is thus natural for parents to feel anxious. Their anxiety grows and they feel left behind as they attend others’ weddings and celebrations. Some parents respond by constantly nagging and interfering in their children’s lives, creating family tension. "Worse yet, after a lifetime of hard work, some parents, who should be enjoying retirement, fall ill from worrying about their children’s marriage," Nga notes.

• Khi con cái trì hoãn hôn nhân, cha mẹ cảm thấy lo lắng là điều tự nhiên. Sự lo lắng của họ tăng lên và họ cảm thấy bị bỏ lại phía sau khi tham dự đám cưới và các buổi lễ của người khác. Một số phụ huynh phản ứng bằng cách liên tục cằn nhằn và can thiệp vào cuộc sống của con cái, tạo ra sự căng thẳng trong gia đình. "Tồi tệ hơn nữa, sau một đời làm việc vất vả, một số phụ huynh, lẽ ra nên được hưởng thụ tuổi già, lại bị bệnh vì lo lắng về hôn nhân của con cái," Nga ghi nhận.

Thuy says changing the dynamic between parents and children is difficult. "Whether parents and children can find common ground on marriage depends on how many realize that giving their children freedom is also a way to liberate themselves."

• Thúy nói rằng thay đổi mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái là điều khó khăn. "Việc cha mẹ và con cái có thể tìm thấy tiếng nói chung về hôn nhân hay không phụ thuộc vào việc có bao nhiêu người nhận ra rằng cho con cái tự do cũng là cách giải phóng bản thân họ."

After a three-month "cold war," Lan and her son finally reached an understanding. During a family gathering, her son candidly told his parents, "Marriage is my business. Please let me decide for myself."

• Sau ba tháng "chiến tranh lạnh," Lan và con trai cuối cùng đã đạt được sự hiểu biết. Trong một buổi họp mặt gia đình, con trai bà thẳng thắn nói với cha mẹ, "Hôn nhân là việc của con. Hãy để con tự quyết định."

"I came to my senses during that time," Lan reflects. "Now, I just live for myself. Whether or not my son gets married no longer matters to me."

• "Tôi đã tỉnh ngộ trong thời gian đó," Lan suy nghĩ. "Giờ đây, tôi chỉ sống cho chính mình. Con trai tôi có kết hôn hay không không còn quan trọng nữa."

However, Thach and his wife have yet to fully let go. Whenever someone advises them to "live happily and enjoy time with their children and grandchildren," they can only sigh. "We have sacrificed our whole lives for our children, and now the only thing left is to see them married, but we are still to see that fulfilled."

• Tuy nhiên, Thạch và vợ vẫn chưa thể hoàn toàn buông bỏ. Mỗi khi ai đó khuyên họ "sống hạnh phúc và tận hưởng thời gian với con cháu," họ chỉ có thể thở dài. "Chúng tôi đã hy sinh cả cuộc đời cho con cái, và giờ điều duy nhất còn lại là thấy chúng kết hôn, nhưng vẫn chưa được toại nguyện."