Thousands flee as Typhoon Usagi hits north of Philippines

Usagi made landfall in the town of Baggao in Cagayan province at 0530 GMT with winds of 175 kilometers (109 miles) an hour, the national weather service said -- the fifth storm to strike the country in just three weeks.

• Usagi đã đổ bộ vào thị trấn Baggao ở tỉnh Cagayan lúc 05:30 GMT với sức gió 175 km/h, theo dịch vụ thời tiết quốc gia - đây là cơn bão thứ năm tấn công đất nước chỉ trong vòng ba tuần.

The brutal wave of weather disasters has already killed 159 people and prompted the United Nations to request $32.9 million in aid for the worst-affected regions.

• Làn sóng thiên tai khủng khiếp này đã giết chết 159 người và khiến Liên Hợp Quốc yêu cầu khoản viện trợ trị giá 32,9 triệu USD cho các khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất.

The national weather agency had initially raised its highest storm alert, but downgraded to its second-highest as Usagi made landfall.

• Cơ quan thời tiết quốc gia ban đầu đã nâng mức cảnh báo bão cao nhất, nhưng sau đó hạ xuống mức cảnh báo thứ hai khi Usagi đổ bộ.

It said the winds could cause "considerable damage to structures of light materials", moderate damage even to structures otherwise considered "low-risk", and uproot large trees within the next 12 hours.

• Cơ quan này cho biết sức gió có thể gây "thiệt hại đáng kể cho các công trình bằng vật liệu nhẹ", thiệt hại vừa phải thậm chí cho các công trình được coi là "ít rủi ro", và làm bật gốc các cây lớn trong vòng 12 giờ tới.

"Intense to torrential rain" and potentially "life-threatening" coastal waves of up to three meters (nine feet) were also forecast over two days.

• "Dự báo sẽ có mưa lớn đến rất lớn" và những đợt sóng ven biển có thể "đe dọa tính mạng" cao tới ba mét (chín feet) trong hai ngày tới.

President Ferdinand Marcos, visiting storm-affected areas to dole out emergency cash assistance, urged residents to comply with evacuation orders.

• Tổng thống Ferdinand Marcos, khi thăm các khu vực bị ảnh hưởng bởi bão để phát tiền trợ cấp khẩn cấp, đã kêu gọi người dân tuân thủ các lệnh sơ tán.

"We know that it is difficult to leave your homes and possessions, but sheltering could save lives," he told residents of Mindoro island south of the capital Manila, according to an official transcript of his speech.

• "Chúng tôi biết rằng rất khó để rời khỏi nhà cửa và tài sản của mình, nhưng việc trú ẩn có thể cứu sống," ông nói với cư dân đảo Mindoro phía nam thủ đô Manila, theo bản dịch chính thức của bài phát biểu của ông.

"While we cannot prevent typhoons from hitting the country, we can take steps to reduce their impact," he said, calling for better infrastructure to cope with worsening storm effects he blamed on climate change.

• "Dù chúng ta không thể ngăn cản bão tấn công đất nước, chúng ta có thể thực hiện các biện pháp để giảm thiểu tác động của chúng," ông nói, kêu gọi cải thiện cơ sở hạ tầng để đối phó với các tác động ngày càng tồi tệ của bão mà ông đổ lỗi cho biến đổi khí hậu.

'Forced evacuations'

• 'Sơ tán bắt buộc'

In Cagayan, officials worked in driving rain Thursday to evacuate residents along the coasts and on the banks of already swollen rivers.

• Tại Cagayan, các quan chức đã làm việc trong mưa lớn vào thứ Năm để sơ tán cư dân dọc theo bờ biển và trên các bờ sông vốn đã dâng cao.

"Yesterday it was preemptive evacuations. Now we're doing forced evacuations," local disaster official Edward Gaspar told AFP by phone hours before landfall, adding 1,404 residents were sheltering at a municipal gym.

• "Hôm qua là sơ tán phòng ngừa. Bây giờ chúng tôi đang thực hiện sơ tán bắt buộc," quan chức phòng chống thiên tai địa phương Edward Gaspar nói với AFP qua điện thoại vài giờ trước khi bão đổ bộ, thêm rằng 1.404 cư dân đang trú ẩn tại một nhà thi đấu của thành phố.

"There are many more evacuees in nearby villages but we haven't had time to visit and count them," he added.

• "Còn rất nhiều người sơ tán ở các làng lân cận nhưng chúng tôi chưa có thời gian để đến thăm và đếm họ," ông nói thêm.

Cagayan's civil defense chief Rueli Rapsing said he expected local governments to take 40,000 people to shelters, roughly the same number that were preemptively evacuated ahead of Typhoon Yinxing, which struck Cagayan's north coast earlier this month.

• Giám đốc phòng chống thiên tai của Cagayan, Rueli Rapsing, cho biết ông dự kiến chính quyền địa phương sẽ đưa 40.000 người đến các nơi trú ẩn, tương đương với số người đã được sơ tán trước khi bão Yinxing tấn công bờ biển phía bắc của Cagayan vào đầu tháng này.

More than 5,000 Cagayan residents were still in shelters following the previous storms because the Cagayan river, the country's largest, remained swollen from heavy rain that fell in several provinces upstream.

• Hơn 5.000 cư dân Cagayan vẫn còn trong các nơi trú ẩn sau các cơn bão trước đó vì sông Cagayan, con sông lớn nhất của đất nước, vẫn dâng cao do mưa lớn đã rơi ở nhiều tỉnh thượng nguồn.

"We expect this situation to persist over the next few days" as Usagi brings more rain, Rapsing told AFP.

• "Chúng tôi dự kiến tình trạng này sẽ tiếp tục trong vài ngày tới" khi Usagi mang thêm mưa, Rapsing nói với AFP.

Overlapping typhoons

• Các cơn bão chồng chéo

After Usagi, Tropical Storm Man-yi is also forecast to strike the Philippines' population heartland around Manila this weekend.

• Sau Usagi, bão nhiệt đới Man-yi cũng được dự báo sẽ tấn công trung tâm dân cư của Philippines quanh Manila vào cuối tuần này.

A high-pressure area in southern Japan will cause the storm to follow a more southerly track than Usagi, the weather service said.

• Một khu vực áp suất cao ở phía nam Nhật Bản sẽ khiến cơn bão đi theo hướng nam hơn so với Usagi, cơ quan thời tiết cho biết.

"Typhoons are overlapping. As soon as communities attempt to recover from the shock, the next tropical storm is already hitting them again," UN Philippines Resident and Humanitarian Coordinator Gustavo Gonzalez said.

• "Các cơn bão đang chồng chéo. Ngay khi các cộng đồng cố gắng phục hồi sau cú sốc, cơn bão nhiệt đới tiếp theo đã tấn công họ lần nữa," Điều phối viên Cư trú và Nhân đạo của Liên Hợp Quốc tại Philippines, Gustavo Gonzalez, nói.

"In this context, the response capacity gets exhausted and budgets depleted."

• "Trong bối cảnh này, khả năng ứng phó cạn kiệt và ngân sách bị hao hụt."

A UN assessment of the past month's weather disasters said 207,000 houses had been damaged or destroyed, and nearly 700,000 people were seeking temporary shelter.

• Một đánh giá của Liên Hợp Quốc về các thảm họa thời tiết trong tháng qua cho biết 207.000 ngôi nhà đã bị hư hại hoặc phá hủy, và gần 700.000 người đang tìm kiếm nơi trú tạm thời.

Many families were without even essentials like sleeping mats, hygiene kits, and cooking supplies, and had limited access to safe drinking water, it said.

• Nhiều gia đình thiếu ngay cả những vật dụng thiết yếu như chiếu ngủ, bộ vệ sinh cá nhân và đồ dùng nấu ăn, và có quyền tiếp cận hạn chế với nước uống an toàn, báo cáo cho biết.

The storms destroyed thousands of hectares of farmland and persistent flooding is likely to delay replanting efforts and worsen food supply problems, the report added.

• Các cơn bão đã phá hủy hàng ngàn hecta đất nông nghiệp và lũ lụt kéo dài có thể làm chậm trễ nỗ lực trồng lại và làm trầm trọng thêm các vấn đề cung cấp thực phẩm, báo cáo bổ sung.

About 20 big storms and typhoons hit the archipelago nation or its surrounding waters each year, killing scores of people and keeping millions in enduring poverty.

• Mỗi năm có khoảng 20 cơn bão lớn và bão nhiệt đới tấn công quốc gia quần đảo hoặc vùng biển xung quanh, giết chết hàng chục người và duy trì hàng triệu người trong cảnh nghèo đói kéo dài.

A recent study showed that storms in the Asia-Pacific region are increasingly forming closer to coastlines, intensifying more rapidly and lasting longer over land due to climate change.

• Một nghiên cứu gần đây cho thấy rằng các cơn bão trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương đang ngày càng hình thành gần bờ biển hơn, mạnh lên nhanh chóng hơn và kéo dài hơn trên đất liền do biến đổi khí hậu.