The silent wounds parental favoritism inflicts

At 34, despite being a mother of two, the void left by her parents' lack of affection still lingers. She grew up in a family with four daughters including an older sister, five years her senior, and twin sisters two years her junior.

• Ở tuổi 34, dù đã là mẹ của hai đứa con, nhưng khoảng trống do sự thiếu thốn tình thương từ cha mẹ vẫn còn đọng lại. Cô lớn lên trong một gia đình có bốn chị em gái bao gồm một chị gái lớn hơn cô năm tuổi, và hai em gái sinh đôi kém cô hai tuổi.

Her childhood was marked by hand-me-downs. She wore her older sister's clothes, rode her bike and used her computer. Her siblings were given priority for tuition payments, leaving her to plead with her teachers for a delay in paying her own.

• Tuổi thơ của cô gắn liền với những đồ cũ truyền lại. Cô mặc quần áo của chị gái, đi xe đạp và dùng máy tính của chị. Các em của cô được ưu tiên trả tiền học phí, để lại cô phải năn nỉ giáo viên xin hoãn trả học phí.

When her sisters misbehaved, their mother would only scold them. "But whenever I made a mistake, I had to hold out my palms for a beating," the Nam Dinh native recalls.

• Khi các em của cô hư, mẹ chỉ la mắng. "Nhưng mỗi khi tôi phạm lỗi, tôi phải đưa tay ra để bị đánh," người phụ nữ gốc Nam Định nhớ lại.

Whenever there was a special meal, her mother reserved it for her younger siblings, reasoning that they were still little, and older sister, who needed strength to cycle long distances to school.

• Mỗi khi có bữa ăn đặc biệt, mẹ cô để dành cho các em vì cho rằng chúng còn nhỏ, và chị lớn cần sức để đạp xe đường dài đến trường.

Thu Ha at a coffee shop in May, 2017. Photo provided by Thu Ha

• Thu Hà tại một quán cà phê vào tháng 5, 2017. Ảnh do Thu Hà cung cấp.

Thanh Nam, an 18-year-old in Hanoi, feels his parents have always favored his younger sister while imposing strict rules on him.

• Thanh Nam, một thanh niên 18 tuổi ở Hà Nội, cảm thấy bố mẹ luôn thiên vị em gái trong khi áp đặt những quy tắc nghiêm ngặt lên cậu.

He recalls being expected to wake up on time, eat on schedule and adhere to strict routines. Even a one-minute delay would result in harsh scolding. Meanwhile, his younger sister was allowed to sleep in and was carried from bed like a doll to the breakfast table.

• Cậu nhớ lại mình bị kỳ vọng phải dậy đúng giờ, ăn đúng bữa và tuân thủ các quy trình nghiêm ngặt. Chỉ một phút chậm trễ cũng bị la mắng thậm tệ. Trong khi đó, em gái cậu được phép ngủ nướng và được bế từ giường ra bàn ăn sáng như một con búp bê.

His parents constantly praised her intelligence, singing and dancing skills, while ignoring his achievements. When he was sick or tired, his parents never comforted him. "Sometimes I wonder if I'm adopted," he says.

• Bố mẹ cậu luôn khen ngợi trí thông minh, khả năng ca hát và nhảy múa của em gái, trong khi phớt lờ những thành tựu của cậu. Khi cậu ốm hay mệt, bố mẹ không bao giờ an ủi. "Đôi khi tôi tự hỏi liệu mình có phải con nuôi không," cậu nói.

Stories like those of Ha and Nam are not uncommon. A survey by VnExpress found 61% of respondents had suffered from parental favoritism, with 29% saying it happened frequently and 32% saying it depended on the circumstances.

• Những câu chuyện như của Hà và Nam không phải là hiếm gặp. Một khảo sát của VnExpress cho thấy 61% người tham gia đã từng chịu đựng sự thiên vị của cha mẹ, với 29% cho biết điều này xảy ra thường xuyên và 32% nói rằng nó phụ thuộc vào hoàn cảnh.

A study by Cornell University (New York, U.S.) of mothers aged 60-70 and their children found that 70% of mothers could name a child they felt closest to. Only 15% of the children believed they were treated equally.

• Một nghiên cứu của Đại học Cornell (New York, Mỹ) về các bà mẹ từ 60-70 tuổi và con cái của họ cho thấy 70% các bà mẹ có thể nêu tên một đứa con mà họ cảm thấy gần gũi nhất. Chỉ có 15% đứa con tin rằng mình được đối xử công bằng.

Dr Pham Thi Thuy, a sociologist and psychotherapist at the National Academy of Public Administration in HCMC, says there could be many reasons for parental favoritism.

• Tiến sĩ Phạm Thị Thúy, nhà xã hội học và chuyên gia tâm lý học tại Học viện Hành chính Quốc gia ở TP.HCM, cho biết có nhiều lý do có thể dẫn đến sự thiên vị của cha mẹ.

Sometimes it stems from a gender bias such as a traditional preference for boys over girls, but it can also arise from gender-based expectations. Parents expect daughters to be gentle and sons to be strong and assertive, and when children do not meet these expectations, parents may show bias, leaving the children feeling discriminated against.

• Đôi khi nó xuất phát từ sự thiên vị giới tính như ưu tiên truyền thống cho con trai hơn con gái, nhưng cũng có thể do kỳ vọng dựa trên giới tính. Cha mẹ kỳ vọng con gái phải dịu dàng và con trai phải mạnh mẽ, quyết đoán, và khi con cái không đáp ứng được kỳ vọng này, cha mẹ có thể tỏ ra thiên vị, để lại cho con cảm giác bị phân biệt đối xử.

Some children naturally form better relationships with their parents, while others, who may be more rebellious, strong-willed or argumentative, receive less affection. In some cases, if grandparents favor one grandchild, parents may unconsciously compensate by favoring another.

• Một số trẻ tự nhiên có mối quan hệ tốt hơn với cha mẹ, trong khi những đứa trẻ khác có thể phản kháng, cứng đầu hoặc hay cãi vã, nhận được ít tình cảm hơn. Trong một số trường hợp, nếu ông bà thiên vị một cháu, cha mẹ có thể vô thức bù đắp bằng cách thiên vị một cháu khác.

Hanoi psychologist Hoang Hai Van says economic struggles can also influence parental behavior, as seen in Ha's family. In families facing financial hardship, parents often allocate resources to the child they believe has the greatest potential for success. As the children grow older, favoritism may persist toward the more successful child who can offer financial support to the parents.

• Nhà tâm lý học Hoàng Hải Vân ở Hà Nội cho rằng khó khăn về kinh tế cũng có thể ảnh hưởng đến hành vi của cha mẹ, như đã thấy trong gia đình của Hà. Trong những gia đình gặp khó khăn tài chính, cha mẹ thường phân bổ tài nguyên cho đứa con mà họ tin rằng có tiềm năng thành công nhất. Khi con cái lớn lên, sự thiên vị có thể tiếp tục hướng về đứa con thành công hơn, người có thể cung cấp hỗ trợ tài chính cho cha mẹ.

Marital stress can lead to uneven attention given to children.

• Căng thẳng hôn nhân có thể dẫn đến sự chú ý không đều đến các con.

Sociologists have found that birth order can affect how parents treat their children. A U.K. survey of 1,000 parents found that more than half favored the youngest child, while over a quarter preferred the eldest. Middle children were the least doted upon.

• Các nhà xã hội học đã tìm thấy rằng thứ tự sinh có thể ảnh hưởng đến cách cha mẹ đối xử với con cái. Một khảo sát ở Anh về 1.000 phụ huynh cho thấy hơn một nửa thiên vị con út, trong khi hơn một phần tư ưu tiên con cả. Con giữa là những người ít được chiều chuộng nhất.

Hong Ha, a 22-year-old from HCMC, considers herself a classic middle child. Every year her parents would hold lavish birthday parties for her older sister and younger brother, but they always forgot hers. "I used to wish someone in the family would remember, even just to say happy birthday," she says.

• Hồng Hà, một cô gái 22 tuổi từ TP.HCM, tự nhận mình là một đứa con giữa điển hình. Hàng năm, cha mẹ cô tổ chức những bữa tiệc sinh nhật hoành tráng cho chị gái và em trai, nhưng luôn quên sinh nhật của cô. "Tôi từng ước ai đó trong gia đình sẽ nhớ, chỉ cần nói chúc mừng sinh nhật thôi cũng được," cô nói.

When she was in 10th grade she discovered her father’s infidelity. She told her mother and older sister, but from that point on her parents only focused on arguing with each other, venting their frustration on her as if blaming her for their problems.

• Khi cô học lớp 10, cô phát hiện ra bố ngoại tình. Cô kể với mẹ và chị gái, nhưng từ đó cha mẹ chỉ tập trung cãi nhau, trút giận lên cô như thể đổ lỗi cho cô về các vấn đề của họ.

During her older sister’s high school graduation exams, her parents took care of her every need, from meals to transportation. But when it was her turn, she had to manage everything by herself. During Tet (Lunar New Year) her older sister would go out with their mother and her younger brother would accompany their father to relatives’ houses, but she would be left to guard the house.

• Trong kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông của chị gái, cha mẹ chăm sóc mọi nhu cầu của chị, từ bữa ăn đến việc di chuyển. Nhưng khi đến lượt cô, cô phải tự lo liệu mọi thứ. Trong dịp Tết, chị gái đi chơi với mẹ và em trai đi cùng bố đến nhà họ hàng, còn cô phải ở nhà trông nhà.

"I used to cut my arms, bite my tongue, choke myself, or bang my head on the wall, but my mother would just walk away in silence."

• "Tôi từng cắt tay, cắn lưỡi, tự bóp cổ hoặc đập đầu vào tường, nhưng mẹ chỉ đi qua trong im lặng."

The emotional scars from favoritism can lead to loss of self-esteem and difficulties in building relationships, psychotherapist Thuy says. "Favoritism also triggers conflict between parents and children, as well as among siblings."

• Những vết sẹo tình cảm từ sự thiên vị có thể dẫn đến mất tự tin và khó khăn trong việc xây dựng mối quan hệ, chuyên gia tâm lý Thúy nói. "Sự thiên vị cũng gây ra xung đột giữa cha mẹ và con cái, cũng như giữa các anh chị em."

As an adult, she has become someone who is "afraid of everything." She constantly worries about being criticized or disliked. Whenever she feels anxious, she has nightmares of her bruised hands from her mother’s beatings.

• Khi trưởng thành, cô trở thành người "sợ mọi thứ." Cô luôn lo lắng về việc bị chỉ trích hoặc không được thích. Mỗi khi cảm thấy lo lắng, cô có những cơn ác mộng về đôi tay bầm tím từ những trận đòn của mẹ.

Psychologist Van warns that children who experience favoritism are more likely to rebel during adolescence, resorting to vices or early sexual activity to escape negative emotions or seek acceptance.

• Nhà tâm lý học Vân cảnh báo rằng những đứa trẻ trải qua sự thiên vị dễ có xu hướng phản kháng trong tuổi dậy thì, dẫn đến các thói xấu hoặc hoạt động tình dục sớm để trốn tránh cảm xúc tiêu cực hoặc tìm kiếm sự chấp nhận.

Nam fell in love and had his first sexual experience at 14 with his girlfriend who was four years older. He admits he liked the comfort and loving words she offered. He also joined a group of delinquent students, and engaged in motorbike races and fights.

• Nam yêu và có trải nghiệm tình dục đầu tiên ở tuổi 14 với bạn gái hơn cậu bốn tuổi. Cậu thừa nhận cậu thích sự an ủi và những lời yêu thương mà cô ấy mang lại. Cậu cũng tham gia vào một nhóm học sinh hư, tham gia vào các cuộc đua xe máy và đánh nhau.

Van advises children who feel victimized by favoritism not to endure it silently but to seek help from trusted individuals or school psychologists. For those who have experienced such trauma, healing takes time and effort. The first step, according to Van, is acknowledging and accepting these feelings without judgment.

• Vân khuyên những đứa trẻ cảm thấy mình bị thiên vị không nên chịu đựng trong im lặng mà nên tìm sự giúp đỡ từ những người tin cậy hoặc các nhà tâm lý học trường học. Đối với những người đã trải qua chấn thương như vậy, việc hồi phục cần thời gian và nỗ lực. Bước đầu tiên, theo Vân, là thừa nhận và chấp nhận những cảm xúc này mà không phán xét.

Mindfulness practices, psychological counseling or joining therapy groups with other people who have had similar experiences can provide support and coping strategies, she says. She recommends setting life goals and staying engaged in positive activities to overcome the trauma of the past.

• Các bài thực hành chánh niệm, tư vấn tâm lý hoặc tham gia vào các nhóm trị liệu với những người có trải nghiệm tương tự có thể cung cấp sự hỗ trợ và chiến lược đối phó, cô nói. Cô khuyến khích đặt mục tiêu cuộc sống và tham gia vào các hoạt động tích cực để vượt qua chấn thương trong quá khứ.

"Consider reconciling with your parents. Opening your heart to forgiveness can heal not only the relationship but also your emotional wounds."

• "Hãy cân nhắc hòa giải với cha mẹ. Mở lòng tha thứ có thể hàn gắn không chỉ mối quan hệ mà cả những vết thương tình cảm của bạn."

The emotional scars have left Ha unwilling to love or consider marriage. However, she has a fondness for children and plans to adopt "one or two kids and love them equally."

• Những vết thương tình cảm đã khiến Hà không muốn yêu hay nghĩ đến hôn nhân. Tuy nhiên, cô có tình cảm đặc biệt với trẻ em và dự định sẽ nhận nuôi "một hoặc hai đứa trẻ và yêu thương chúng như nhau."