The hardest debts to collect: loans to loved ones
April 06, 2025
Tran Van Toan, 32, swore off lending after mortgaging his house to borrow VND300 million (US$11,720) for his cousin and spending years trying to recover it from him.
- Trần Văn Toàn, 32 tuổi, thề không cho vay nữa sau khi thế chấp nhà để vay 300 triệu đồng (11.720 USD) cho người em họ và dành nhiều năm để cố gắng thu hồi số tiền đó từ anh ta.
Four years ago the cousin had some financial trouble and asked for help. At the time Toan was building his house and did not have money to spare, and so used the house to obtain a bank loan to support him.
- Bốn năm trước, người em họ gặp khó khăn tài chính và nhờ giúp đỡ. Lúc đó Toàn đang xây nhà và không có tiền dư, nên đã dùng căn nhà để vay ngân hàng hỗ trợ anh ta.
"Every month I struggled to keep up with the interest payments, yet he never once called to check," he says.
- "Mỗi tháng tôi phải chật vật trả lãi, nhưng anh ấy chưa một lần gọi điện hỏi thăm," Toàn nói.
Not wanting to hassle his cousin during tough times, he did not push for repayment. But even after his cousin’s situation improved and he bought a new car, the debt remained unpaid. When Toan finally confronted him, he returned VND200 million and said he would repay the remaining VND100 million "gradually," without mentioning interest.
- Không muốn làm phiền em họ trong lúc khó khăn, Toàn không thúc giục trả nợ. Nhưng ngay cả khi tình hình của người em họ cải thiện và anh ta mua xe mới, khoản nợ vẫn chưa được trả. Khi Toàn cuối cùng đối mặt với anh ta, người em họ trả 200 triệu đồng và nói sẽ trả dần 100 triệu đồng còn lại mà không đề cập đến lãi suất.
"Family should help each other in times of trouble. Are you really going to charge interest?" the cousin asked, accusing Toan of being cold-hearted.
- "Gia đình nên giúp đỡ nhau khi gặp khó khăn. Anh thực sự sẽ tính lãi sao?" người em họ hỏi, cáo buộc Toàn là người lạnh lùng.
Frustrated, he showed the bank loan documents. But his cousin brushed it off. "Why didn’t you mention this earlier? How do I know you borrowed it for me and not for yourself?"
- Bực bội, Toàn đưa ra các giấy tờ vay ngân hàng. Nhưng người em họ phớt lờ. "Sao anh không nói sớm? Làm sao tôi biết anh vay cho tôi chứ không phải cho anh?"
For the past two Lunar New Year holidays Toan has been visiting his cousin’s house in their hometown to collect the remaining debt, but he was never home and ignored all calls.
- Trong hai dịp Tết Nguyên đán vừa qua, Toàn đã đến nhà người em họ ở quê để thu nợ còn lại, nhưng anh ta không có nhà và không trả lời các cuộc gọi.
Duc Hai, 45, of Nam Dinh, a city near Hanoi, had a difficult experience after lending money to his brother-in-law. Five years ago his parents-in-law asked to borrow VND100 million to enable their son to go to South Korea as a guest worker. Hai gave VND20 million as a gift and lent the other VND80 million.
- Đức Hải, 45 tuổi, ở Nam Định, thành phố gần Hà Nội, có trải nghiệm khó khăn sau khi cho em rể vay tiền. Năm năm trước, cha mẹ vợ của anh xin vay 100 triệu đồng để con trai đi Hàn Quốc làm lao động. Hải tặng 20 triệu đồng và cho vay 80 triệu đồng còn lại.
"From then on, my in-laws praised me wherever they went," he says.
- "Từ đó, bố mẹ vợ khen ngợi tôi khắp nơi," anh nói.
However, the brother-in-law came back to Vietnam in just two weeks, saying he could not handle the job. Because he quit, the entire amount was lost.
- Tuy nhiên, em rể trở về Việt Nam chỉ sau hai tuần, nói không thể chịu đựng công việc. Vì anh ta bỏ việc, toàn bộ số tiền mất trắng.
Hai did not bring up the loan until last year, when he was short of money for building his house. When he asked for it back, his in-laws said they only borrowed on their son’s behalf and he should talk to him directly.
- Hải không đề cập đến khoản vay cho đến năm ngoái, khi anh thiếu tiền xây nhà. Khi anh yêu cầu trả lại, cha mẹ vợ nói họ chỉ vay thay cho con trai và anh nên nói chuyện trực tiếp với anh ta.
When he confronted his brother-in-law, he replied: "My parents borrowed it. Why are you asking me?"
- Khi đối mặt với em rể, anh ta trả lời: "Bố mẹ vay. Sao anh hỏi tôi?"
He tried to get both sides to work out how to repay him, but neither took responsibility.
- Anh cố gắng để hai bên thống nhất cách trả nợ, nhưng không ai chịu trách nhiệm.
"Should I cut ties with my wife’s family over VND80 million? Even if I wanted to sue, I have no proof," he says.
- "Tôi có nên cắt đứt quan hệ với gia đình vợ vì 80 triệu đồng không? Ngay cả khi muốn kiện, tôi cũng không có bằng chứng," anh nói.
Stories like Hai's and Toan's are common. A VnExpress survey of nearly 2,600 readers found that 78% had struggled to recover money loaned to relatives.
- Những câu chuyện như của Hải và Toàn rất phổ biến. Một khảo sát của VnExpress với gần 2.600 độc giả cho thấy 78% gặp khó khăn khi thu hồi tiền cho vay từ người thân.
According to Pham Ngoc Trung, former head of the culture and development faculty at the Academy of Journalism and Communication, helping family financially is a long-standing tradition in Vietnam.
- Theo Phạm Ngọc Trung, nguyên trưởng khoa văn hóa và phát triển tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền, giúp đỡ gia đình về tài chính là truyền thống lâu đời ở Việt Nam.
But such loans are usually informal, with no written agreement or clear repayment terms. If the borrower refuses to pay, many people will not sue family members for fear of damaging the relationship, he says.
- Nhưng những khoản vay như vậy thường không chính thức, không có thỏa thuận bằng văn bản hoặc điều khoản trả nợ rõ ràng. Nếu người vay từ chối trả, nhiều người sẽ không kiện người thân vì sợ làm tổn thương mối quan hệ, ông nói.
"This often leads to resentment and a sense of betrayal."
- "Điều này thường dẫn đến sự oán giận và cảm giác bị phản bội."
A 2024 survey by U.S.-based Finance Buzz found similar results. Out of 1,000 people surveyed, 31% said they did not know if their family member would ever repay the loan. Another 24% said lending had harmed their relationship, 3% had cut ties completely, 18% had arguments, and 20% felt bitterness.
- Một khảo sát năm 2024 của Finance Buzz có trụ sở tại Mỹ cũng cho thấy kết quả tương tự. Trong số 1.000 người được khảo sát, 31% cho biết họ không biết liệu người thân có trả nợ hay không. 24% khác nói rằng việc cho vay đã làm hại mối quan hệ, 3% đã cắt đứt hoàn toàn quan hệ, 18% đã cãi nhau, và 20% cảm thấy cay đắng.
Toan says he is not sure if his cousin feels any guilt, but every time he tries to recover the money, it feels humiliating. "It is my money, yet I have to explain and plead as if I am asking for a favor," he says.
- Toàn nói anh không chắc liệu người em họ có cảm thấy tội lỗi hay không, nhưng mỗi lần cố gắng thu hồi tiền, anh cảm thấy nhục nhã. "Đó là tiền của tôi, nhưng tôi phải giải thích và cầu xin như thể đang xin một ân huệ," anh nói.
Hai rarely visits his in-laws and avoids interacting with his brother-in-law. Trung says people should think carefully before lending money, even to close family.
- Hải hiếm khi thăm gia đình vợ và tránh tương tác với em rể. Trung nói mọi người nên suy nghĩ kỹ trước khi cho vay tiền, ngay cả với người thân.
"You need to judge the borrower's character and ability to repay."
- "Bạn cần đánh giá tính cách và khả năng trả nợ của người vay."
He believes financial matters should be clearly defined to avoid damaging relationships. Even with relatives, large loans should come with a written agreement stating when the money will be repaid and whether interest applies, he adds.
- Ông tin rằng các vấn đề tài chính nên được xác định rõ ràng để tránh làm hỏng mối quan hệ. Ngay cả với người thân, các khoản vay lớn nên có thỏa thuận bằng văn bản nêu rõ khi nào tiền sẽ được trả và liệu có tính lãi hay không, ông nói thêm.
Phan Dung Khanh, a financial consultant based in HCMC, agrees and explains how people should go about it.
- Phan Dũng Khanh, một chuyên gia tư vấn tài chính tại TP.HCM, đồng ý và giải thích cách mọi người nên thực hiện.
"For relatives who are close but not trustworthy, it is better to give a small amount as a gift than to lend a large sum."
- "Với những người thân thiết nhưng không đáng tin, tốt hơn là tặng một khoản nhỏ thay vì cho vay một khoản lớn."
He suggests following what banks do: check if a person can repay and prepare proper paperwork. For large sums, he recommends keeping proof that can support repayment claims.
- Ông khuyến nghị làm theo cách ngân hàng: kiểm tra khả năng trả nợ của người vay và chuẩn bị giấy tờ hợp lý. Với các khoản lớn, ông khuyên nên giữ bằng chứng có thể hỗ trợ các yêu cầu trả nợ.
Looking back, Toan says lending money made him realize his cousin was not the person he thought he was. Even though they grew up together and stayed in touch, he assumed their bond was based on mutual respect.
- Nhìn lại, Toàn nói việc cho vay tiền khiến anh nhận ra người em họ không phải là người anh nghĩ. Mặc dù họ lớn lên cùng nhau và giữ liên lạc, anh tưởng rằng mối quan hệ của họ dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau.
"My wife told me I am clever with money, but let my guard down with my family. I trusted him because he was family. I never thought it would end like this."
- "Vợ tôi nói tôi khôn ngoan với tiền bạc, nhưng lại mất cảnh giác với gia đình. Tôi tin tưởng anh ấy vì là người thân. Tôi không bao giờ nghĩ nó sẽ kết thúc như thế này."
*Names in the article have been changed.
- *Tên trong bài viết đã được thay đổi.