Thai court to rule on PM's fate after Hun Sen call leak

Paetongtarn, daughter of controversial billionaire ex-prime minister Thaksin Shinawatra, was suspended from office last month after being accused of failing to stand up for Thailand in a June call with powerful former Cambodian leader Hun Sen, audio of which was leaked online.

• Paetongtarn, con gái của cựu thủ tướng tỷ phú gây tranh cãi Thaksin Shinawatra, đã bị đình chỉ chức vụ vào tháng trước sau khi bị cáo buộc không bảo vệ Thái Lan trong một cuộc gọi vào tháng 6 với cựu lãnh đạo quyền lực của Campuchia Hun Sen, mà đoạn âm thanh của cuộc gọi này đã bị rò rỉ trên mạng.

If the court sacks Paetongtarn, as it did her predecessor as prime minister a year ago, Thailand will face a political crisis, with no obvious candidate on hand to lead the fragile ruling coalition in parliament.

• Nếu tòa án bãi nhiệm Paetongtarn, như đã làm với người tiền nhiệm của bà cách đây một năm, Thái Lan sẽ đối mặt với một cuộc khủng hoảng chính trị, với không có ứng cử viên rõ ràng để lãnh đạo liên minh cầm quyền mong manh trong quốc hội.

The nine judges will begin deliberations around 9:30 a.m. (0230 GMT) with a ruling expected from 3:00 p.m.

• Chín thẩm phán sẽ bắt đầu thảo luận vào khoảng 9:30 sáng (0230 GMT) với phán quyết dự kiến sẽ có từ 3:00 chiều.

The proceedings come a week after a criminal court cleared Thaksin, 76, of royal insult charges in a case that could have seen him jailed for up to 15 years.

• Các phiên tòa diễn ra một tuần sau khi tòa án hình sự xóa bỏ cáo buộc xúc phạm hoàng gia đối với Thaksin, 76 tuổi, trong một vụ án có thể khiến ông bị tù lên đến 15 năm.

Paetongtarn's case centers on her call with Hun Sen, Cambodia's longtime ruler and father of its current premier, during which the pair discussed their respective countries' then-brewing row over their disputed border.

• Vụ án của Paetongtarn xoay quanh cuộc gọi của bà với Hun Sen, nhà lãnh đạo lâu năm của Campuchia và là cha của thủ tướng hiện tại của nước này, trong đó hai người đã thảo luận về tranh chấp biên giới đang nảy sinh giữa hai quốc gia của họ.

Paetongtarn addressed Hun Sen as "uncle" and referred to a Thai military commander as her "opponent", sparking a furious reaction in Thailand, where the armed forces hold huge sway.

• Paetongtarn gọi Hun Sen là "chú" và gọi một chỉ huy quân đội Thái Lan là "đối thủ" của mình, gây ra phản ứng dữ dội ở Thái Lan, nơi quân đội có ảnh hưởng lớn.

Conservative lawmakers accused her of bending the knee to Cambodia and undermining the military, while Paetongtarn's main coalition partner walked out in protest, almost collapsing her government.

• Các nhà lập pháp bảo thủ cáo buộc bà quỵ lụy Campuchia và làm suy yếu quân đội, trong khi đối tác chính trong liên minh của Paetongtarn đã rời bỏ bà để phản đối, suýt nữa làm sụp đổ chính phủ của bà.

She clung on to power but a group of senators turned to the Constitutional Court, arguing she should be removed from office for breaching constitutional provisions requiring "evident integrity" and "ethical standards" from ministers. The court suspended her on July 1.

• Bà đã bám trụ quyền lực nhưng một nhóm thượng nghị sĩ đã chuyển đến Tòa án Hiến pháp, lập luận rằng bà nên bị bãi nhiệm vì vi phạm các quy định hiến pháp yêu cầu "sự liêm chính rõ ràng" và "tiêu chuẩn đạo đức" từ các bộ trưởng. Tòa án đã đình chỉ chức vụ của bà vào ngày 1 tháng 7.

The 39-year-old leader and her Pheu Thai party say she did her best to act in her country's interests, and last week she answered judges' questions in the case.

• Người lãnh đạo 39 tuổi và đảng Pheu Thai của bà cho rằng bà đã cố gắng hết sức để hành động vì lợi ích của đất nước, và tuần trước bà đã trả lời các câu hỏi của thẩm phán trong vụ án.

As well as causing a domestic furore, the phone call -- released in full online by Hun Sen, to the Thai government's fury -- plunged relations between the neighbors into turmoil.

• Cùng với việc gây ra một cuộc tranh cãi trong nước, cuộc gọi điện thoại -- được Hun Sen phát hành đầy đủ trên mạng, khiến chính phủ Thái Lan phẫn nộ -- đã đẩy quan hệ giữa hai nước láng giềng vào tình trạng hỗn loạn.

In July, the tensions spiraled into the two sides' deadliest military clashes in decades, with more than 40 people killed and 300,000 forced to flee their homes along the border.

• Vào tháng 7, căng thẳng leo thang thành những cuộc đụng độ quân sự đẫm máu nhất trong nhiều thập kỷ giữa hai bên, với hơn 40 người thiệt mạng và 300.000 người buộc phải rời bỏ nhà cửa dọc biên giới.

Political turmoil

• Khủng hoảng chính trị

Thai politics has been driven for two decades by a battle between the conservative, pro-military, pro-royalist elite and the Shinawatra clan, whom they consider a threat to the kingdom's traditional social order.

• Chính trị Thái Lan đã bị chi phối trong hai thập kỷ qua bởi cuộc chiến giữa giới tinh hoa bảo thủ, ủng hộ quân đội và hoàng gia, và gia tộc Shinawatra, những người mà họ coi là mối đe dọa đối với trật tự xã hội truyền thống của vương quốc.

Paetongtarn is the sixth prime minister from the political movement founded by her father to face judgment by the Constitutional Court.

• Paetongtarn là thủ tướng thứ sáu từ phong trào chính trị do cha bà sáng lập phải đối mặt với phán quyết của Tòa án Hiến pháp.

Up to now, only one -- Thaksin himself -- has survived. The rest were all thrown out for reasons varying from vote-buying to appearing on a cookery TV show.

• Cho đến nay, chỉ có một người -- chính Thaksin -- đã sống sót. Phần còn lại đều bị bãi nhiệm vì những lý do khác nhau từ mua phiếu bầu đến xuất hiện trên chương trình nấu ăn trên TV.

If Paetongtarn is ousted, the kingdom faces political paralysis, with no obvious candidate to take over her role.

• Nếu Paetongtarn bị bãi nhiệm, vương quốc sẽ đối mặt với tình trạng tê liệt chính trị, với không có ứng cử viên rõ ràng để tiếp quản vai trò của bà.

She currently leads an uneasy coalition with a group of smaller conservative parties who were long bitterly opposed to Pheu Thai.

• Hiện tại bà đang lãnh đạo một liên minh không ổn định với một nhóm các đảng bảo thủ nhỏ hơn, những người đã từng kịch liệt phản đối Pheu Thai.

Under the Thai constitution, only candidates nominated for prime minister at the last general election are eligible for the office.

• Theo hiến pháp Thái Lan, chỉ những ứng cử viên được đề cử làm thủ tướng trong cuộc tổng tuyển cử lần trước mới đủ điều kiện cho chức vụ này.

Of the nine names put forward by the main parties in the 2023 poll, four would be ineligible for various reasons; two are unpalatable to Pheu Thai; one no longer has the support of his party; one could face a court case of his own, and one is reportedly in poor health.

• Trong số chín cái tên được các đảng chính đưa ra trong cuộc bầu cử năm 2023, bốn người sẽ không đủ điều kiện vì nhiều lý do; hai người không được Pheu Thai chấp nhận; một người không còn sự ủng hộ của đảng mình; một người có thể đối mặt với một vụ kiện của riêng mình, và một người được cho là sức khỏe kém.

A new election would seem like the obvious solution, but it is not clear whether the current acting Prime Minister Phumtham Wechayachai can call polls, or whether only a prime minister approved by parliament has the right to do so.

• Một cuộc bầu cử mới dường như là giải pháp rõ ràng, nhưng không rõ liệu Thủ tướng tạm quyền hiện tại Phumtham Wechayachai có thể kêu gọi tổ chức bầu cử hay không, hoặc liệu chỉ có một thủ tướng được quốc hội phê chuẩn mới có quyền làm điều đó.