Malaysia's largest island state aims to be region's 'green battery'

Wedged between peninsular Malaysia, Indonesia, Singapore and the Philippines, Sarawak's leadership believes it could become a keystone in a regional energy transition.

• Nằm giữa bán đảo Malaysia, Indonesia, Singapore và Philippines, lãnh đạo Sarawak tin rằng họ có thể trở thành một yếu tố quan trọng trong quá trình chuyển đổi năng lượng của khu vực.

Its many rivers and streams offer potentially abundant hydro-electricity and could one day power production of green hydrogen.

• Nhiều sông và suối của bang này có tiềm năng cung cấp lượng thủy điện phong phú và một ngày nào đó có thể sản xuất hydro xanh.

It is also installing solar and touting biomass to grow its renewable capacity, with Premier Abang Johari Tun Openg telling investors in Europe last week the state is "committed to a low-carbon and sustainable energy future".

• Bang này cũng đang lắp đặt pin mặt trời và quảng bá sinh khối để phát triển năng lực tái tạo của mình, Thủ tướng Abang Johari Tun Openg đã nói với các nhà đầu tư ở châu Âu tuần trước rằng bang này "cam kết hướng tới một tương lai năng lượng bền vững và ít carbon".

But environmental groups warn much of this green energy infrastructure contributes to deforestation and the displacement of Indigenous groups.

• Nhưng các nhóm môi trường cảnh báo rằng nhiều cơ sở hạ tầng năng lượng xanh này góp phần vào nạn phá rừng và di dời các nhóm người bản địa.

And for now, Sarawak's main export is a fossil fuel: liquefied natural gas.

• Hiện tại, xuất khẩu chính của Sarawak là một loại nhiên liệu hóa thạch: khí tự nhiên hóa lỏng.

Harnessing hydro power

• Khai thác thủy điện

Sarawak began generating hydroelectricity several decades ago, and is currently building a fourth hydro-power plant.

• Sarawak bắt đầu sản xuất thủy điện từ vài thập kỷ trước và hiện đang xây dựng nhà máy thủy điện thứ tư.

They currently account for around 3,500 megawatts -- enough to light about two to three million Southeast Asian households daily.

• Hiện tại, các nhà máy này chiếm khoảng 3.500 megawatt - đủ để chiếu sáng khoảng hai đến ba triệu hộ gia đình Đông Nam Á hàng ngày.

Its first floating solar field is already producing around 50 megawatts, and more than a dozen others are planned, Chen Shiun, senior vice president of Sarawak Energy Corporation, told AFP.

• Trang trại điện mặt trời nổi đầu tiên của bang này hiện đã sản xuất khoảng 50 megawatt, và hơn một tá trang trại khác đang được lên kế hoạch, Chen Shiun, phó chủ tịch cấp cao của Tập đoàn Năng lượng Sarawak, cho AFP biết.

With a population of fewer than three million, the huge potential energy surplus is obvious, he said.

• Với dân số chưa đến ba triệu người, nguồn năng lượng tiềm năng khổng lồ là rõ ràng, ông nói.

By 2030, Sarawak aims to generate around 10,000 megawatts, mostly from hydropower, with solar and natural gas contributing.

• Đến năm 2030, Sarawak đặt mục tiêu sản xuất khoảng 10.000 megawatt, chủ yếu từ thủy điện, với sự đóng góp của điện mặt trời và khí tự nhiên.

It wants to supply neighboring Sabah state and Brunei, and potentially mainland Malaysia, Singapore and the Philippines.

• Bang này muốn cung cấp điện cho bang Sabah lân cận và Brunei, và có thể cả Malaysia lục địa, Singapore và Philippines.

The state's ambitions are "bold and promising," and send "a strong signal for accelerating the region's energy transition," Shabrina Nadhila, an Asia analyst at energy think-tank Ember, told AFP.

• Tham vọng của bang này là "táo bạo và đầy hứa hẹn," và gửi "một tín hiệu mạnh mẽ để thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng của khu vực," Shabrina Nadhila, một nhà phân tích châu Á tại tổ chức tư duy năng lượng Ember, nói với AFP.

'Good example'

• 'Ví dụ điển hình'

Southeast Asia's power demands have more than doubled in the last decade, and will only grow further as the expanding middle class installs air conditioning and energy-hungry data centers emerge.

• Nhu cầu điện của Đông Nam Á đã tăng hơn gấp đôi trong thập kỷ qua, và sẽ chỉ còn tăng lên khi tầng lớp trung lưu mở rộng lắp đặt điều hòa không khí và các trung tâm dữ liệu tiêu tốn năng lượng xuất hiện.

Kuala Lumpur is hoping the growing demand will re-energize a long-mooted electricity grid connecting members of the 10-country Association of Southeast Asian Nations (ASEAN).

• Kuala Lumpur hy vọng nhu cầu ngày càng tăng sẽ tái khởi động một lưới điện được đề xuất từ lâu kết nối các thành viên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN).

"Sarawak is a good example that we can learn from, especially when we talk about the APG (ASEAN Power Grid)," top Malaysian energy official Zaidi Mohd Karli told AFP.

• "Sarawak là một ví dụ tốt mà chúng ta có thể học hỏi, đặc biệt khi chúng ta nói về lưới điện ASEAN (APG)," quan chức năng lượng hàng đầu của Malaysia Zaidi Mohd Karli nói với AFP.

Already, a 128-kilometer (80-mile) cross-border electricity connection is bringing hydropower from Sarawak to neighboring Indonesia.

• Hiện tại, một kết nối điện xuyên biên giới dài 128 km đang mang thủy điện từ Sarawak đến Indonesia lân cận.

The state is also learning from other ASEAN countries such as Laos, which launched a similar hydro-powered plan in February, aiming to exchange around 1,500 megawatts of electricity with China by next year.

• Bang này cũng đang học hỏi từ các quốc gia ASEAN khác như Lào, nước đã khởi động một kế hoạch thủy điện tương tự vào tháng 2, nhằm trao đổi khoảng 1.500 megawatt điện với Trung Quốc vào năm tới.

Environmental fears

• Lo ngại về môi trường

But the state's grand aspirations remain dogged by environmental concerns over the destruction of ancient tropical rainforests for hydropower construction and timber logging.

• Nhưng tham vọng lớn của bang này vẫn đang bị cản trở bởi những lo ngại về môi trường liên quan đến việc phá hủy rừng nhiệt đới cổ xưa để xây dựng thủy điện và khai thác gỗ.

"Although Sarawak has the lowest emissions grade factor by far of any state in Malaysia, it also has the largest rate of deforestation," Adam Farhan, of environmental watchdog RimbaWatch, told AFP.

• "Mặc dù Sarawak có hệ số phát thải thấp nhất trong số các bang ở Malaysia, nhưng nó cũng có tỷ lệ phá rừng lớn nhất," Adam Farhan, thuộc tổ chức giám sát môi trường RimbaWatch, nói với AFP.

"A large part of that can be attributed to hydropower."

• "Một phần lớn trong đó có thể được quy cho thủy điện."

More than 9,000 Indigenous people were relocated from Bakun to make space for one of Southeast Asia's largest dams, commissioned in 2011.

• Hơn 9.000 người bản địa đã được di dời khỏi Bakun để nhường chỗ cho một trong những đập lớn nhất Đông Nam Á, được ủy nhiệm vào năm 2011.

Almost 70,000 hectares -- an area about the size of Singapore -- of forest ecosystem was flooded, according to several environmental organizations and academic studies.

• Gần 70.000 hecta - một khu vực có diện tích khoảng bằng Singapore - của hệ sinh thái rừng đã bị ngập nước, theo nhiều tổ chức môi trường và các nghiên cứu học thuật.

Relocation and compensation issues continue even today and there are fears of repeat scenarios and exclusion of local communities as new hydropower projects launch elsewhere, environmental groups said.

• Các vấn đề về tái định cư và bồi thường vẫn tiếp tục đến ngày nay và có lo ngại về các kịch bản lặp lại và sự loại trừ của các cộng đồng địa phương khi các dự án thủy điện mới được khởi động ở nơi khác, các nhóm môi trường cho biết.

"The expansion of large hydropower infrastructure in Sarawak raises important environmental and social concerns," Ember's Nadhila said.

• "Sự mở rộng cơ sở hạ tầng thủy điện lớn ở Sarawak đặt ra những lo ngại quan trọng về môi trường và xã hội," Nadhila từ Ember nói.

"To address these challenges, it is crucial to enforce strict and comprehensive environmental and social safeguards," she warned.

• "Để giải quyết những thách thức này, cần phải thực thi các biện pháp bảo vệ môi trường và xã hội nghiêm ngặt và toàn diện," cô cảnh báo.

Farhan from RimbaWatch added: "Sarawak needs to do a lot more to sort out its Indigenous rights issues and its deforestation issues before I think it could call itself a 'green battery' for Southeast Asia."

• Farhan từ RimbaWatch nói thêm: "Sarawak cần làm nhiều hơn để giải quyết các vấn đề về quyền của người bản địa và vấn đề phá rừng trước khi tôi nghĩ rằng nó có thể tự gọi mình là 'pin xanh' của Đông Nam Á."