All alone in the world after family's death, girl rewrites life story
May 14, 2025
At 10 p.m. Bien Thi Lien plated the final steak of her shift at the Longyard Hotel on the outskirts of Tamworth in Australia.
- Vào lúc 10 giờ tối, Biện Thị Liên đã dọn dĩa bít tết cuối cùng của ca làm việc tại Khách sạn Longyard ở vùng ngoại ô Tamworth, Úc.
She felt a quiet sense of relief.
- Cô cảm thấy một cảm giác nhẹ nhõm.
"For me, this place marks the conclusion of a survival journey," the 32-year-old, originally from Cam Xuyen District in central Vietnam's Ha Tinh Province, says.
- "Đối với tôi, nơi này đánh dấu sự kết thúc của một hành trình sinh tồn," cô gái 32 tuổi, gốc ở huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh, miền Trung Việt Nam, nói.
Orphaned as a child and left to face life alone, Lien rose from heartbreak and hardship to become a head chef and rebuild her life with strength, purpose, and pride.
- Mất cha mẹ khi còn nhỏ và phải đối mặt với cuộc sống một mình, Liên đã vượt qua nỗi đau và khó khăn để trở thành một bếp trưởng và xây dựng lại cuộc sống với sức mạnh, mục đích và niềm tự hào.
Lien lost her mother at a young age. Her father, consumed by grief, turned to alcohol and neglected his two children.
- Liên mất mẹ khi còn nhỏ. Cha cô, bị nỗi buồn ám ảnh, đã quay sang rượu và bỏ bê hai đứa con.
Their paternal grandparents took the children in. Her grandfather was a war veteran who had lost a leg, and so the burden fell entirely on her grandmother.
- Ông bà nội đã nhận nuôi hai đứa trẻ. Ông nội của cô là một cựu chiến binh bị mất một chân, và gánh nặng hoàn toàn đổ lên vai bà nội.
In 2004 her grandmother passed away from cancer.
- Năm 2004, bà nội cô qua đời vì ung thư.
Not long after her maternal grandfather and uncle also died. A year later her father succumbed to illness.
- Không lâu sau, ông ngoại và chú của cô cũng qua đời. Một năm sau, cha cô cũng qua đời vì bệnh tật.
"It was just me, my brother and our grandfather," Lien recalls.
- "Chỉ còn lại tôi, anh trai và ông nội," Liên nhớ lại.
In 2009 her older brother was accepted to a district-level vocational school after two failed attempts to enroll in KOTO, a social enterprise that provides free hospitality training for disadvantaged youth.
- Năm 2009, anh trai cô được nhận vào một trường dạy nghề cấp huyện sau hai lần thất bại trong việc đăng ký vào KOTO, một doanh nghiệp xã hội cung cấp đào tạo miễn phí về ngành khách sạn cho thanh thiếu niên khó khăn.
However, just days before classes began, he was fatally injured in a traffic accident.
- Tuy nhiên, chỉ vài ngày trước khi lớp học bắt đầu, anh trai cô đã bị thương chí mạng trong một tai nạn giao thông.
"When my brother died, it felt like I couldn't breathe," she says. "Ours was already a home without a mother or father. Now, with him gone too, it felt like every door around me had shut."
- "Khi anh trai qua đời, tôi cảm thấy như mình không thể thở được," cô nói. "Nhà chúng tôi đã không có mẹ hay cha. Bây giờ, khi anh ấy cũng không còn, tôi cảm thấy như mọi cánh cửa xung quanh mình đã đóng lại."
Bien Thi Lien decorating a dish at the hotel where she worked in 2022. Photo courtesy of Bien Thi Lien
- Ba tháng sau, một nhóm từ KOTO đến thăm nhà Liên với một lá thư nhập học cho anh trai cô. Họ đã sốc khi biết tin anh qua đời.
Three months later a team from KOTO visited Lien's home with an admission letter for her brother. They were stunned to learn of his passing.
- Nghe tin tức, người sáng lập KOTO, Jimmy Phạm, nói: "Người cần giúp đỡ bây giờ là em gái của anh ấy."
Hearing the news, KOTO founder Jimmy Pham remarked, "The one who needs help now is his little sister."
- Trong sáu tháng đầu tiên tại KOTO, Liên, khi đó 16 tuổi, hầu như không nói chuyện, cho thấy những dấu hiệu rõ ràng của trầm cảm. Một nhân viên tư vấn của trường đã gặp cô hàng tuần, nhưng không có kết quả gì - cho đến một buổi chiều, Phạm ngồi xuống với cô và hỏi, "Em có muốn thay đổi cuộc đời mình không?"
During her first six months at KOTO, 16-year-old Lien barely spoke, showing clear signs of depression. A school counselor met with her weekly, but to no avail—until one afternoon, Pham sat down with her and asked, "Do you want to change your life?"
- Đêm đó, Liên nằm thao thức suy nghĩ về câu trả lời. Cô nhận ra thời thơ ấu của mình đã bị che phủ trong bóng tối - và cô không muốn điều đó xảy ra với tương lai của mình.
That night Lien lay awake thinking of an answer. She realized her childhood had been shrouded in darkness — and she did not want the same for her future.
- Sáng hôm sau, cô tìm gặp Jimmy. "Em sẽ thử," cô nói với anh.
The next morning she sought Jimmy out. "I'm going to try," she told him.
- Một bước ngoặt đã đến trong một buổi học khi học sinh được cảnh báo nhóm của họ có thể bị giải tán do mâu thuẫn nội bộ và thiếu kỷ luật.
A turning point came during a class session where students were warned their group might be dissolved due to internal discord and a lack of discipline.
- Giữa sự căng thẳng, một học sinh thường ngày trầm lặng đã đứng lên và chia sẻ câu chuyện về chấn thương và mất mát của mình. Sự dễ tổn thương của anh ấy đã mở cánh cửa, và từng người một, những người khác cũng theo đó chia sẻ.
Amid the tension, a usually reserved student stood and shared his own story of trauma and loss. His vulnerability opened the floodgates, and one by one, others followed suit.
- "Đó là lần đầu tiên tôi nhận ra rằng tất cả mọi người ở đây đều mang trong mình một loại mất mát nào đó. Nhưng nếu không lắng nghe hay chia sẻ, làm sao chúng ta có thể biết được những gì người khác đã trải qua?" Liên nói.
"It was the first time I realized that everyone here carried some kind of loss. But without listening or sharing, how could we know what others had been through?" Lien says.
- Từ đó trở đi, cô bắt đầu thay đổi suy nghĩ và hành vi của mình. Điểm số của cô cải thiện. Cô tham gia vào các hoạt động nhóm, tham gia biểu diễn và mở lòng hơn trong các cuộc trò chuyện. Nỗi buồn trên khuôn mặt cô dần dần nhường chỗ cho niềm vui và tiếng cười.
From then on she began to change her thinking and behavior. Her grades improved. She joined group activities, participated in performances, and opened up more in conversations. The sadness on her face slowly gave way to joy and laughter.
- Năm 2011, sau khi tốt nghiệp, cô từ trợ lý bếp làm việc lên đến bếp phó và cuối cùng là bếp trưởng tại các khách sạn ở Hà Nội và Phú Quốc.
Bien Thi Lien (second row, far right) with Jimmy Pham and fellow students at KOTO, 2011. Photo courtesy of Bien Thi Lien
- Dù không còn sống trong nghèo khó, Liên thừa nhận rằng một phần của cô vẫn mắc kẹt trong chế độ sinh tồn.
In 2011, after graduating, she worked her way up from kitchen assistant to sous-chef, and eventually head chef at hotels in Hanoi and Phu Quoc.
- "Tôi chấp nhận ít hơn. Tôi không dám mơ ước. Tôi chỉ muốn cuộc sống trôi qua một cách yên bình."
Though no longer living in poverty, Lien admits that a part of her remained stuck in survival mode.
- Một ngày nọ, Phạm mời cô tham gia một buổi gây quỹ KOTO hai ngày tại Hàn Quốc. Trên sân khấu, cô đứng lặng lẽ trước khi chia sẻ quá khứ đau đớn của mình và cách KOTO đã thay đổi cuộc đời cô.
"I settled for less. I didn't dare to dream. I just wanted life to pass quietly."
- Sau sự kiện, một đối tác đã mời cô làm bếp trưởng để khai trương một nhà hàng mới tại Seoul.
One day Pham invited her to a two-day KOTO fundraiser in South Korea. On stage, she stood in silence before sharing her painful past and how KOTO had changed her life.
- "Tôi nghĩ họ đã nhầm người," cô nói. "Tôi thiếu kinh nghiệm, không biết tiếng Hàn và cảm thấy không đủ năng lực."
After the event a partner offered her a job as head chef to launch a new restaurant in Seoul.
- Nhưng cô đã nhận lời mời và làm việc không ngừng nghỉ, nấu ăn, điều chỉnh thực đơn và phản hồi ý kiến khách hàng.
"I thought they had the wrong person," she says. "I was inexperienced, did not know Korean, and felt unqualified."
- Trong vòng ba tháng, nhà hàng do Liên, khi đó 22 tuổi, lãnh đạo đã phát triển mạnh mẽ.
But she did take up the offer and worked tirelessly, cooking, adjusting the menu, and responding to customer feedback.
- Những trải nghiệm này đã mang lại cho cô sự tự tin để nhận vị trí bếp phó tại một khách sạn lớn ở khu phố cổ Hà Nội. Khi bếp trưởng bất ngờ từ chức trong mùa du lịch cao điểm, Liên đã phải thay thế.
Within three months the restaurant, led by the then-22-year-old Lien, was thriving.
- Cô làm việc bảy ngày một tuần, thường xuyên qua nửa đêm. Dù mệt mỏi đe dọa sẽ đánh gục cô, cô vẫn kiên trì. "Chín mươi phần trăm nhân viên bếp đều là cựu học sinh của KOTO," cô nói. "Tôi tự nhủ mình phải hành động như một người chị lớn của họ."
These experiences gave her the confidence to take a sous-chef position at a large hotel in Hanoi's old quarter. When the head chef abruptly resigned during the peak tourist season, Lien had to step in.
- Dần dần, đội ngũ tìm thấy nhịp điệu của mình, và Liên khám phá ra sức mạnh mà cô không biết mình có.
She worked seven days a week, often past midnight. Though exhaustion threatened to overwhelm her, she stayed the course. "Ninety percent of the kitchen staff were KOTO alumni," she says. "I told myself I had to act as their big sister."
- Năm 2022, cô dành ba tháng ở Úc để đào tạo nấu ăn nâng cao. Trải nghiệm này đã khơi dậy ước mơ làm việc lâu dài tại đây. Cô đã nghỉ việc để tập trung học tiếng Anh toàn thời gian, xin được visa lao động và có được một công việc với thu nhập ổn định tại Úc.
Gradually the team found its rhythm, and Lien discovered strength she did not know she had.
- Liên nói rằng anh trai quá cố của cô từng mơ ước trở thành đầu bếp và nấu những bữa ăn ngon. Giấc mơ đó, bị bỏ dở, đã trở thành mục đích dẫn đường của cô.
Bien Thi Lien, 32, in Australia. Photo courtesy of Bien Thi Lien
- Từ Việt Nam, Phạm viết cho cô: "Cảm ơn em đã cho chúng tôi tìm thấy em - một hạt giống quý giá ẩn dưới tuyết. Mỗi lần nghĩ về hành trình của em, trái tim tôi tràn đầy niềm tự hào. Em đã trở thành một ngọn hải đăng rực rỡ.
In 2022 she spent three months in Australia for advanced culinary training. The experience sparked the dream of working there long-term. She quit her job to focus on studying English full-time, secured a work visa and got a job with a steady income in Australia.
- "Tôi chỉ có thể tưởng tượng niềm vui trong trái tim của cha và anh trai em khi họ nhìn em từ trên cao."
Lien said her late brother once dreamed of becoming a chef and cooking delicious meals. That dream, left unfinished, became her guiding purpose.
- Cuối năm ngoái, Liên đã xây dựng lại ngôi nhà thời thơ ấu của mình ở Cẩm Xuyên, một nơi khiêm tốn nhưng trang trọng để tôn vinh ba người cô yêu thương nhất.
From Vietnam, Pham wrote to her: "Thank you for allowing us to find you — a precious seed hidden under the snow. Every time I think about your journey, my heart fills with pride. You have become a brilliant lighthouse.
- "Nhìn lại, tôi không còn cảm thấy mình là một người không may mắn nữa," cô nói.
"I can only imagine the joy in your father and brother's hearts as they watch you from above."
- Trẻ em khó khăn có thể có tương lai tươi sáng hơn khi cả cộng đồng cùng chung tay. Để hỗ trợ thêm những hành trình thay đổi cuộc đời như của Liên, bạn đọc có thể đóng góp tại đây.
Late last year Lien rebuilt her childhood home in Cam Xuyen, a modest yet dignified place to honor the three people she loved most.